Özet:
Kuralları kesin olan İslam dini ve onun tapınma mekanı üzerinde çalışırken, tarihsel referans noktasını İslamiyet'in erken dönemlerinden daha da geriye çekmek yani "kutsal" kavramı üzerinden dil inşa etmek mümkündür. İslam tapınma mekanı sorunsalından çok daha öncesinde şekillenmiş bir mesele olan "kutsal" meselesinden başlayıp düşünmek, kullanılan kelime sayısını artırarak İslam tapınma mekanına ve onun tasarım sorunsalına başka bir açıdan yaklaşabilmeyi sağlamaktadır. İslam tapınma mekanının tasarım boyutunun Türkiye kadrajındaki karşılığı olarak cami, tartışma platformlarında ideolojik bir nesne olarak görülmektedir. Fakat mimarlık ortamı için üzerinde durulabilecek asıl durum; görünenin ötesindeki bir güç ile mekan üzerinden bağ kurmak için bu mekanı tasarlarken izlenilen mimari tasarım paradigmalarının oluşturduğu etki alanını anlamaktır. Türkiye mimarlık ortamında "cami sorunsalı" adıyla meselenin tartışılması, tartışmanın boyutunun ortak bir konuşma aralığı olarak beliren mimari tasarım paradigmaları kadar olduğunu göstermektedir. Cami tasarımı elde etmek için yarışma yönteminin kullanılması, bu tezi destekleyen en önemli göstergedir. Mimarlık ortamında gündem oluşturması bakımından önem atfeden ve mesele üzerine söz söyleyebilme olanağı sunan yarışmalardan, mimarlık ortamının İslam tapınma mekanlarına dair üretim biçimini şekillendiren tasarım paradigmalarını çekip çıkarmanın mümkündür. Bu açıdan bakıldığında tüm fiziki ve beşeri paradigmaların mimarlık ortamında tartışılmasını sağlayan en önemli platformlardan birisi yarışmalardır. Cami mimarisi üzerine fikir veya proje elde etmeyi hedefleyen yarışmaların, mimarlık ortamında cami sorunsalını tartışmaya açmak anlamında önemli bir yeri vardır. Tarihsel olarak incelendiğinde yurt içerisinde düzenlenen bu yarışmalarla birlikte, Türkiye'deki mimarların yurt dışındaki cami mimarisi üzerine fikir veya proje elde etmeyi hedefleyen yarışmalarda kazandıkları başarıların ve tasarımlarının paylaşılması da İslam tapınma mekanı tasarımı üzerine yapılan tartışmalara alan açmıştır. Bunun yanı sıra; nüfus artış oranından daha fazla bir oranda artış gösteren cami inşası, son beş yılda cami mimarisi üzerine fikir veya proje elde etmeyi hedefleyen yarışmaların artması, yani yarışma yöntemine başvuracak kadar cami talebinin artması, üzerinde konuşulacak çok "şey"in olduğunu göstermektedir.
