Özet:
Bu tez çalışmasında, özlü elektrodla kaynakta koruyucu gaz karışımlarının kaynak dikişinin nüfuziyeti ve mekanik özelikleri üzerine etkisi incelenmiştir. Koruyucu gaz olarak Ar - CO2 gaz karışımları kullanılmış olup E 70 T-5 (bazik) ve E 71 T-l (rutil) özlü elektrodları ile kaynaklar yapılmıştır. Diğer bütün parametreler sabit tutulup yalnız koruyucu gaz karışımları değiştirilerek deneyler gerçekleştirilmiştir. Deneyler, AWS A5.20 (1979) standardına uygun olarak yapılmıştır. Her elektrod - gaz kombinasyonu için üç adet kaynaklı deney parçası ve bir adet nüfuziyet parçası hazırlanarak mekanik özelikler ve nüfuziyet oranlan incelenmiştir. Nüfuziyet deneylerinde; kaynak dikişinin genişliği, yüksekliği ve derinliği, bunlara bağlı olarak da dikiş formu ve nüfuziyet oranı incelenmiştir. Mekanik özeliklerde; kaynak metalinin sertliği, akma ve çekme dayanımı, uzama oranı ve çentik darbe dayanımı belirlenmiştir. Belirtilen bu özelikler dikkate alınarak elde edilen sonuçlar irdelenmiş olup bazik ve rutil özlü elektrodlar için optimum Ar - CO2 gaz karışımları tespit edilmiştir. Farklı oranlardaki Ar - CO2 koruyucu gaz karışımları ile yapılan özlü elektrodla kaynakta kaynak metalinin mekanik özeliklerinin incelenmesi sonucunda E 70 T-5 (bazik) özlü elektrodu için Ar - %50 CO2, E 71 T-l (rutil) özlü elektrodu için Ar - %35 C02 optimum gaz karışımı olarak belirlenmiştir. Ar - CO2 gaz karışımlarının kaynak dikişine etkisi nüfuziyet yönünden incelendiğinde; nüfuziyetin en fazla CO2 gazı ile elde edildiği saptanmıştır. Bu durum, hem bazik hem de rutil özlü elektrod için geçerlidir. En iyi dikiş formu yine yüksek CO2 oranlarında elde edilmiş olup; bazik özlü elektrod için Ar - %60 CO2 ve daha yüksek CO2 oranlarında, rutil özlü elektrod için Ar - %80 CO2 ve daha yüksek CO2 oranlarında gerçekleşmiştir. Ayrıca rutil özlü elektrodla Ar - %25 CO2 gaz karışımı da iyi dikiş formu vermiştir.
