Abstract:
Bir kentsel dönüşüm projesinin, bölgeye ilişkin detaylı bir analize dayanması ve alanın yenilenmesiyle ilgili tüm aktörler ile koordineli bir şekilde yürütülmesi gerekmektedir. Kentsel dönüşüm projelerinde aktörlerin katılımı ile oluşturulacak ortaklık yapısı her bölgeye ilişkin özelliklere ve ihtiyaçlara göre şekillenmektedir.
Bu çalışmanın amacı; kentsel dönüşüm sürecinde yer alan temel aktörlerin dönüşüm çalışmalarına dâhil olma biçimlerinin ve süreç içerisinde izledikleri yolların incelenmesi ile kamu müdahalelerinin sürece etkileri bağlamında kamu ve özel sektör ortaklık yapılarına ilişkin temel yaklaşımlar geliştirilmesidir.
Çalışmada, İstanbul’da gerçekleşmekte olan dönüşüm projeleri arasında gerek ölçek itibari ile gerekse de deneyimlenen yeni bir dönüşüm yaklaşımı içermesi nedeniyle farklı bir yere sahip olan Fikirtepe kentsel dönüşüm projesinde yer alan aktörler arası ortaklık yapısı ve kamu aktörlerin süreç boyunca değişen rolü irdelenmiştir. Bu amaçla Fikirtepe ve çevresinde gerçekleşen kentsel dönüşüm çalışmalarının planlama ve uygulama süreçlerindeki aktör ilişkilerini çözümlemek üzere nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak derinlemesine görüşmeler yapılmıştır.
Fikirtepe Kentsel Dönüşüm süreci kamu aktörlerinin etkinliğine göre üç döneme ayrılarak incelenmiştir. Aktörlerle yapılan görüşmeler sonucunda her döneme ilişkin sorunlar tespit edilerek dönemler arasında benzerlikler ve farklılıklar ortaya çıkarılmış, kamu aktörlerinin çözüm yaklaşımları değerlendirilmiştir. Alan araştırmasından elde edilen veriler literatür çalışması ile karşılaştırılarak tartışılmıştır.
Sonuç olarak kentsel dönüşüm sürecinde kamunun etkisinin ve katkısının her aşamada olması gerektiği ve kamunun dönüşüm çalışmalarında katalizör etkisi ile uzlaştırıcı ve denetleyici bir yapısı olduğu ortaya çıkmıştır.
