Özet:
Biyoaktif camlar kemik kırıklarının veya çatlaklarının tedavisinde kemik dolgu
malzemesi olarak kullanılan, yüksek biyoaktivitesi sayesinde yüzeyinde hidroksiapatit
benzeri tabaka oluşturarak yumuşak ve sert dokuya sıkı bağlanma özelliğine sahip
biyouyumlu malzemelerdir. Bu çalışmanın amacı, bor kaynağı olarak sodyum tetraborat,
sodyum kaynağı olarak sodyum silikat çözeltisi kullanarak sol-jel yöntemi ile Na2OB2O3-P2O5-SiO2-CaO bileşenlerinden meydana gelen biyoaktif cam özelliğine sahip bir
biyomalzeme üretmektir. Yapılan çalışmalarda asidik çözelti üzerine bazik çözeltinin
eklenmesi, bazik çözelti üzerine asidik çözelti eklenmesi, bileşen yüzdelerinde
değişkenlik, çözelti hacimlerinde değişkenlik, bor içeriğinde değişkenlik parametrelerini
irdeleyen altı farklı deney düzeneği ele alınmıştır. Elde edilen biyoaktif cam
numunelerinin yapı, kimyasal bağ ve yüzey bileşimlerinin analizi için X-Işınları
Floresans Spektrometresi (XRF), Atomik Absorpsiyon Spektrometresi (AAS), BrunauerEmmett-Teller (BET), Taramalı Elektron Mikroskopisi-Enerji Dağılımı Spektrometresi
(SEM-EDS), X-Işınları Difraksiyonu (XRD), Fourier Dönüşümlü Kızılötesi
Spektrometresi (FTIR) yapılmıştır. Ayrıca bu cam yapılar, Tris tampon çözeltisinde 1,
2, 3 saat, 1, 2, 3, 4, 5, 8 ,9 gün bekletilerek pH ölçümleri yapılmış ve biyobozunurluk
davranışları izlenmiştir. Buna ek olarak 1, 7 ve 14 gün boyunca yapay vücut sıvısında
bekletilerek biyoaktivite özellikleri belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre bu yapıların
Tris çözeltilerinde çözünürlüklerinin zamanla arttığı, 1, 7 ve 14 günlerinin her birinde
tüm biyoaktif cam numunelerinde hidroksipatit yapının oluştuğu gözlenmiştir. Sonuç
olarak, bor yüzdesinin belirli %3,13-5,76 aralığında katılabildiği %5,76’dan fazlasının
yapı içeriğine giremediği, çözelti oluşumunda asidiklik veya baziklik sıralamasının
sonuca anlamlı etkisinin olmadığı, biyoaktif camda silis kaynağı olarak sodyum silikat
çözeltisinin ve bor kaynağı olarak da sodyum tetraborat kullanılabileceği sonuçlarına
ulaşılmıştır.
