Özet:
Hava kirliliğini tahmin edebilmek için çok sayıda difüzyon modeli geliştirilmiştir. Bu çalışmada, İstanbul-Zeytinburnu ilçesinde yakıtların yanmasından kaynaklanan SO2 ve partikül madde (PM) şeklindeki hava kirleticilerin emisyonlarından hareketle, yaşamın sürdürüldüğü alıcı ortamdaki konsantrasyonları tahmin edebilmek için "Gauss Hüzme Tipi" esaslı ATDL (Atmosferik Türbülans Difüzyon Laboratuvarı) Dispersiyon Modeli kullanılmıştır.İnsan ve çevre sağlığını olumsuz bir şekilde etkileyen kirlenmiş havayı, su ortamındaki gibi temizlemek mümkün değildir. Çünkü, kirlenmiş suyu bir yerde tutmak ve de arıtmak mümkündür, ama kirlenen havayı atmosferik şartlar, meteorolojik özellikler gereği belli bir yerde hapsetmek ve arıtma işlemi yapmak imkansızdır. Bu nedenle, kirliliğin oluşmasını önleyecek şekilde kontrol stratejilerinin tespit edilmesi amacıyla, Zeytinburnu İlçesinde SO2 ve PM konsantrasyonlarını tahmin edebilmek için 1.5 km2'lik grid karelerden, toplam 8 adet gridden oluşan konsantrasyonlar yıllık ortalama 2.66 m/s'lik rüzgar hızı ve "D-Nötr" atmosferik stabilite şartlarında "Gauss Hüzme Tipi" dispersiyon esaslı alan kaynaklar için uygulama eşitlik Modeli QBASIC dilinde yazılan programla PC bilgisayarında hesaplanmıştır. Bu çalışmada, kayda değer nokta kaynaklar bulunmadığından, kirletici konsantrasyonuna olan katkısısnın önemsiz olduğu düşünülmüş ve hesaplamalara dahil edilmemiştir. QBASIC dilinde yazılan program geliştirilerek kirletici konsantrasyonları her bir grid kare için hesaplanmış ve ölçülen değerlerle karşılaştırılmıştır. Burada, çok kararsız stabiliteden (A) kararlı stabiliteye (E) kadar farklı stabilitelerde olduğu gibi, özellikle, "D-Nötr" stabilitedeki kirletici konsantrasyonları dikkate alınmıştır. Ölçülen ve modelle tahmin edilen değerler mukayese edilmiş, modelin uygulanabilirliği ortaya konmuş ve hava kirliliğini azaltmak, dolayısıyla, kabul edilebilir standart konsantrasyonlar seviyesinde tutmak veya daha aşağı değerleri elde etmek için uygun senaryolar belirlenmiştir.