Elektrik tahrikli asansörlerin lineer grafik yöntemiyle modellenmesi ve dinamik analizi

Abstract

Medeniyetler tarihi boyunca madenlerde, piramitler, tapınaklar v.b. büyük yapıların inşası gibi insan gücünün yetersiz kaldığı işlerde makara sistemi kullanılmaktaydı. Literatürde basit makinalar olarak adlandırılan makara sistemi en ilkel asansör olarak bilinmektedir. Bu sistemler insan ve hayvan gücüyle çalışmaktaydı. 19. Yüzyılda Elisha Otis buhar gücünü kullanmış ve düşey yönde taşımacılıkta güvenli ilk insan asansörün temelini atmıştır. 19.yüzyılın sonlarında elektrikli asansörlerin icat edilmesiyle birlikte asansör kullanımı artmıştır. Günümüzde binalar, hastaneler, fabrikalar ve madenlerde olmak üzere birçok alanda insan ve yük taşınımı için kullanılan asansörler vazgeçilmez birer transport aracı halini almıştır. Teknoloji ve çağın hızlı ilerlemesi zamanı değerli kılmaktadır. Metropollerde her geçen gün sayıları artan yüksek binalarda ulaşım büyük zaman kayıplarına sebep olmaktadır. Bu sebeple zamandan tasarruf etmek için asansör hızları da artmaktadır. Özellikle insan taşımacılığında kullanılması sebebiyle hızın artması başta can güvenliği olmak üzere seyir konforu gibi birçok giderilmesi gereken problemi de meydana getirmektedir. Hareket eden asansör kabini içinde seyir yapan yolcuların seyir konforunu belirleyen ses ve titreşim gibi parametreler vardır. Bu çalışmada asansör kabini ile kılavuz ray arasında oluşan viskoz sürtünmeden oluşan titreşimin seyir halinde ki yolcuya etkileri incelenecektir. Öncelikle çalışmakta olan yolcu asansörünün Lineer Grafik Yöntemi ile dinamik modellenmesi gerçekleştirilecektir. Modellemede elektrik tahriki için DA motor ve AA motor ayrı ayrı sisteme uygulanacaktır. Sonra Aktif kontrolcüsüz olarak asansörün titreşim analizi yapılacaktır. Son olarak ise asansör üzerindeki titreşim etkilerinin aktif kontrolcü yardımı ile iyileştirilmesi çalışılacaktır. Analizler MATLAB programının ara yüzü olan SIMULINK kullanılarak yapılacaktır. Seyir konforunda gerçekleşen değişimler her iki motor çeşidi için gözlemlenecek, elde edilen sonuçlar grafiklendirilecek ve karşılaştırılacaktır.