Özet:
Spektroflorometrik yöntemler çok sayıda değişik enzimlerin aktivitelerinin
incelenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Enzim aktivitesinin florometrik olarak
gösterilmesi, doğrudan enzimlerin substratlarından ya da substratlarının floresan
türevlerinden elde edilen emisyon sinyallerinin yorumlanmasıyla gerçekleştirilir.
Böylece enzim-substrat komplekslerinin oluşumu, konformasyonel değişimleri, enzim
faaliyetinin durdurulması ve enzimatik reaksiyon kinetiği florometrik verilerle hassas
olarak izlenebilmektedir.
Piren, floresein, rodamin, antrasen vb. floresan karakterli çok sayıda organik madde;
yapılarında gerçekleştirilen uygun kimyasal değişikliklerle, proteinleri oluşturan L-αamino asitlerin alkil yan zincirlerinde bulunan –COOH, -NH2, -OH, -SH gibi işlevsel
gruplara kovalent olarak bağlanabilmektedir.
Bu çalışmada, kimotripsin ve tripsin enzimlerinin aktivitelerinin, N-(1-pirenil)maleimid
ile modifiye edilmiş sığır serum albumininin floresans ömür dağılımları üzerindeki
etkileri incelendi. Floresans ömür dağılımlarındaki değişimleri elde etmek amacıyla
Eksponansiyel Seriler Yöntemi (ESM) ile analiz edilen floresans bozunma verilerini
görüntülemek için zaman ayrımlı spektroflorometre kullanıldı. Sentezlenen substrat
PM-BSA’nın proteazlara maruziyeti sonrası floresans ömür dağılımları, proteazların
farklı aktivitelerine atfedilen özgün yapılar sergiledi. Bu olgu fizyolojik etkinliklerinin
yanısıra kanser, AIDS, SARS vb. birçok hastalıkta kilit rolü olan proteazların aktivitelerinin belirlenmesi ve birbirlerinden ayrıştırılması için geliştirilebilecek yeni
tetkik yöntemlerine kapı aralamaktadır.