Özet:
İş değerlendirmesi, bir isletmede mevcut olan isler arasındaki göreli değer farklılıklarını ortaya çıkaran sistematik bir karşılaştırma yöntemidir. Yöntem, personel yönetimi ile ilgili çalışmalara ışık tutacak önemli bir veri kaynağını oluşturabilecek niteliktedir. ilk olarak 1920' lerde Amerika'da, daha sonra 1950' 1 i yıllarda Avrupa'da uygulanmaya başlanan ve hızla benimsenen İS değerlendirmesi, günümüzde de halen kullanılmaktadır. Bir is değerlendirmesi çalışmasına başlanırken öncelikle firmanın amaçları saptanır, sonca uygulamayı yapacak olanlar seçilir, değerlendirmeyi ne tür islerin dahil edileceği belirlenir, daha sonra işlerin daha iyi tanınabilmeleri için is analizleri, iş tanımları ve iş gerekleri hazırlanır. Edinilen bilgilere göre isletmelerin özelliklerine en uygun olan is değerlendirme yöntemi seçilir. Temel olarak Sıralama, Sınıflama, Faktör- karşılaştırma ve Puan Yöntemi olmak üzere dört is değerlendirme yöntemi var dir. Bunlar dan ilk ikisi sayısal olmayan, son ikisi de sayısal is değerlendirme yöntemleridir. Sıralama yöntemi en basit yöntem olup islerin genel olarak zorluk ve önem derecelerine göre sıralanmalarını içerir. Sınıflama yönteminde belli sınıf tanımları yapılır ve işler bu tanımlara göre belli gruplar hallinde sıralanırlar. Faktör karşılaştırma yönteminde isler beceri, çaba, sorumluluk ve iş koşulları gibi belli faktörlere göre karşılaştırılırlar. Puan yönteminde kul lanılan faktörler, alt faktörlere, bunlar da derecelere ayrılırlar, her derecenin belli bir puan değeri vardır ve işler toplam puanlarına göre sıralanırlar. Çalışmanın uygulama aşamasında, puan yöntemi kullanılarak iki iş değerlendirmesi yapılimıstır. Puan yöntemi sonucu, is sırası oluşturulmuştur. İşlere ait ücret doğrusu ve ücret eğrisi çizilmiştir. İş değerlendirmesi uygulamaları, işkolu yerine isletme bazında yapılmalıdır. Bu sistem, daha pahalı ve zor olsa da her işletmenin kendine özgü kültür, büyüklük, teknolojik seviye, amaçlar, güc ve zayıflıklar gibi özellikleri daha ayrıntılı ve tam olarak içerebilir.
