Özet:
Günümüzün üretim anlayışında verimliliği ve kaliteyi yükselten faktörlerin başmda malzeme iletim sistemlerinin uygunluğu da sayılmaktadır. Bundan amaç, hammaddenin, yan mamul ve yan mamul malzemenin en uygun biçimde, işlerin akışına (akış sırasına), depolama ve ürünün iş yerinden sevkını mümkün kılabilmektir. Bu çalışmada iki hedef gözetilmiştir, bunlardan birincisi, konvansiyonel taşıma sistemleriyle donatılmış üretim sahalarının revizyondan geçirilerek modern taşıma ilkelerine uygun hale dönüştürülmesi. İkincisi ise, kuruluşu planlanan bir üretim sahasının taşıma ve iletme teknolojisinin en son verilerine dayanarak bir iletim hattı ile donatılmasıdır. Yukanda sözü edilen her iki durumda da gözetilmesi gereken faktörler, iletimin minimum enerji yapılabilmesi, optimum bir hat üzerinde en kısa yoldan ve en kısa sürede yapılabilmesinin yanı sıra yardımcı insan gücüne en az ihtiyaç duyulması gibi faktörlerdir. Revize edilmiş ya da yeni projelendirilmiş bir iletim sisteminin amaca uygunluğu ve verimliliği, yapılacak üretim konusunun özelliklerinin ayrıntılı biçimde etüdüne bağlıdır. Yapılacak ayrıntılı bir etütten elde edilmesi gereken sağlıklı verilerin başmda üretim sahasının boyutsal özellikleri, kullanılmakta olan ya da kullanılacak olan makine parkının düzeni, ergonomiklik, iş ve işçi güvenliği, insan sağlığı ve çevre faktörleri gelmektedir. Üretim sahasında hacımdan yapılacak tasarruflar bir yandan yatırım maliyetlerini, diğer yandan da işletmedeki sabit giderleri düşürmektedir. Modern malzeme taşıma sistemlerinde giderek hakim olmaya başlayan başkaca bir prensip de, iletim hattının gereğinde imalat ve montaj hattı olarak da kullanılabilmesidir. Sistemdeki bu özellik, üretim sürecine esnek imalat üstünlüğünü getirdiğinden, ürün maliyetini ve iş gücü kullanımını önemli oranda düşürmektedir. Sayılan bu faktörlerden bazılan zaman zaman birbiri ile çelişirler. Dolayısıyla bir taşıma sistemi projesinin basan düzeyi, yukanda özetle verilmiş olan faktörlerin uygun bir optimizasyonu ile ortaya çıkar. Bu ise, doğrudan bir maliyet sorununu ortaya çıkarır. Projelendirmenin son aşaması ise, tasarlanmış olan taşıma sisteminin bütününü, toplam kuruluş projesi içinde taşıma sistemi için ön görülmüş olan yatırım sınırlan içinde yeniden ele almaktır. Yapılan çalışmada, üretimini sürdürmekte olan bir kuruluşun mevcut konvansiyonel taşıma sisteminin modern taşıma sistemi anlayışına ve prensiplerine göre yeniden düzenlenmesi için, yukandaki ilkeler göz önünde tutularak ölçümler yapılmış, optimum maliyetle bir taslak geliştirilip sunulmuştur.
