Özet:
Veri Zarflama Analizi(VZA), doğrusal programlamaya dayalı parametresiz bir teknik olup, organizasyonel birimlerin göreli etkinliğini ölçmekte kullanılmaktadır. Diğer tekniklere göre üstünlüğü, tek bir boyuta indirgenemeyen birden çok girdi ve birden çok çıktının olduğu durumlarda uygulanabilmesidir. Bu gibi durumlara örnek olarak okul ve hastaneler gibi çeşitli yerleri örnek olarak verebiliriz. Yüksek seviyedeki rekabetçi ortamda uzun zamandan beri fark edilmiştir ki bir otel için pazar stratejisini formüle ederken göz önünde bulundurması gereken önemli noktalar, servis kalitesini arttırıp kolektif operasyonlarının etkinliğini arttırmaktır. Rekabet stratejileri formüle ederken kişiler, diğer organizasyonların avantajlarını ve dezavantajlarını anlarken, diğer organizasyonlara göre göreli performansları belirlemelidir. Konaklama sektöründe pazar payını arttırma, karı maksimumlaştırma ve kaynak tahsisi gibi konuların gelişimine odaklanıldığından beri yöneticiler operasyonel etkinliğin arttırılmasının yollarını aramaktadırlar. Otel işletmelerinin girdi ve çıktıları ölçüldükten sonra, bu verilere dayanarak onların göreceli etkinliklerini saptarken kullanılan tekniklerin bazı yetersizlikleri, bu açıdan sık kullanılmayan "Veri Zarflama Analizi" ile ortadan kaldırılabilir. Doğrusal programlama tabanlı Veri Zarflama Analizi otelleri etkin ve etkin olmayan olarak belirler ve etkinliklerine göre sıralar. Sonuç olarak etkin olmayan oteller, etkin olan diğer oteller referans alınarak etkin hale getirilmeye çalışılır. Veri Zarflama Analizi kullanılmadan önce ilk eleme için Analitik Hiyerarşi Prosesi kullanılmıştır. Metot, homojen bir müşteri yapısı gösteren Antalya'nın 5 yıldızı otellerinin örnekleminde uygulanmıştır. Bu çalışmada oluşturulan doğrusal programlar, Lingo yazılımı ile çözülmüştür. Sonuçlar, hem metot uygulamasının başarısını incelemek hem de Antalya yöresindeki otellere ait somut bulguları tartışmak suretiyle değerlendirilmiştir.
