Özet:
Polimerlerin kolay şekillendirilebilir, ucuz ve dekoratif, elektriksel olarak yalıtkan, kimyasal açıdan inert ve korozyona uğramayan vb. mekanik özelliklere sahip olmaları onların daha önceden olduğu gibi günümüzde de önemleri artmıştır. Biyopolimerler de, polimerin tüm özelliklerini içermesiyle birlikte, geri dönüşüm, doğaya uygunluk, biyobozunurluk, biyobenzerlik vb. gibi farklı üstün özelliklere de sahip olmalarından dolayı gelecekte tekstil, endüstri, tıp, biyokimya, biyofizik, biyoelektronik gibi alanlarda önemlerini arttıracaklardır. Bu çalışmada, yukarıda belirtilenler doğrultusunda, önemi artan lifli biyopolimerlerin mekaniksel özelliklerinden biri olan yıpranmaları incelenmiştir. Saf veya katkılı lifli biyopolimer (yün, ipek ve pamuk) lerin değişik koşullar altındaki yıpranmaları ve bu yıpranmaların bir belirtkesi olan serbest radikal (SR) li reaksiyon aşamaları Elektron Spin Rezonans (ESR) aracılığı ile incelenmiştir ve elde edilen spektrumlar bu doğrultuda analiz edilmiştir. Bunun için bir dış faktör olan ısı (tavlama) etkisi seçilmiştir. Böylece diğer dış etkiler altında (UV, y ışınları, sıcaklık, nem, çözeltiler, mekanik vb. gibi) oluşan değişiklikleri belirlemede bir öngörü sağlanması amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik incelenen tüm örneklerden alman spektrumlarm bazı parametreleri, spektroskobik yarılma (g) faktörü, spin konsantrasyon yoğunluğu (N) ve yarı-genlik bant genişliği (AHm) bazı yöntemlerle belirlenmiştir. Aym zamanda bu ölçümler yapılırken ESR cihazının kavitesinde kirlilik olsa bile bazı yöntemlerle bu kirliliğin, analitik olarak nasıl izole edilebileceği Ek l'de gösterilmiştir.