Özet:
Dünya denizyolu ticaret piyasasında oldukça önemli bir taşıma potansiyeline sahip olan kuru dökmeyük taşımacılığının yapısal özellikleri saptanmış ve piyasa yapısı ile tonaj kapasitesine ilişkin muhtelif değerlerin gelecek yıllardaki olasılıksal düzeyleri hakkında istatistiki bulgular grafik ortamında elde edilmiştir. Bu kapsamda öncelikle Handysize, Handymax, Panamax ve Capesize gibi yaygın kuru dökmeyük gemi tipleri ile bu tip taşımacılıkta da kullanılabilen O.B.O.'ların teknik özellikleri, tonaj kapasiteleri ve bu taşıma modelindeki temel gider kalemleri incelenmiştir. Daha sonra kuru dökmeyük taşımacılığına konu olan demir cevheri, kömür, tahıl, boksit- alümina, fosfat kayası ve ikincil dökmeyüklerin denizyolu taşıma kapasiteleri ortaya konulmuştur. Sayısal uygulamada ise, kuru dökmeyük denizyolu ticaret piyasasındaki önemli unsurlardan olan Baltık Navlun İndeksi (BFI), işsiz durumdaki kuru dökmeyük tonajı, Handymax'ların ikinci el fiyatları, yeni kuru dökmeyük gemi sipariş kapasitesi, kuru dökmeyük denizyolu taşıma hacmi, kuru dökmeyük filosu, O.B.O. filosu ve Türkiye'nin kuru dökmeyük taşıma kapasitesi gibi değişkenlere ait veriler, bu değişkenlerin oluşumunu etkileyen faktörlerle birlikte trend analizi yapılmak suretiyle istatistiki olarak bilgisayar ortamında irdelenmiş ve 2002 yılına kadarki olasılıksal değerlere grafik yapısında ulaşılmıştır. Yapılan istatistiki hesaplamaların doğruluğu ise, standart kısmi regresyon katsayıları, tahmin işleminin ve regresyon katsayılarının standart hatasının bulunması ile Pearson yöntemine göre çoklu ve kısmi korelasyon analizi yapılmak suretiyle test edilmiştir.
