Özet:
Son yıllarda kullanılabilir atık enerjilerin değerlendirilebilmesi için geliştirilen teknoloji, ısıtma/soğutma sistemlerinin dizaynında sonlu zaman termodinamiğinin etkin kullanımı ve enerji üretiminin kurumsal olarak yaygınlaşması absorbsiyonlu sistemlerin önemini arttırmıştır. Bu çalışmada, absorbsiyonlu (soğurmalı) soğutma makinaları ve ısı pompalarının termoekonomik optimizasyonu amaçlanmıştır. Soğutma makinaları ve ısı pompalarının dizaynında performans katsayısının, ısıtma/soğutma yükünün, ısı değiştiricilerin boyutlarının, termoekonomik kriterlerin etkileri üzerine literatür araştırması yapılmıştır. Literatürde yatıran ve enerji maliyetlerini içeren, tersinir ve tersinmez absorbsiyonlu soğutma makinaları ve ısı pompaları için optimum dizayn şartlarının bulunmasını amaçlayan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Birim toplam maliyet basma soğutma/ısıtma yükü amaç fonksiyonu olarak kullanılarak absorbsiyonlu iç tersinir ve tersinmez soğutma makinaları ve ısı pompalarının optimum performans karakteristikleri ortaya konmuştur. Son olarak, elde edilen sonuçlar doğrultusunda hem iç tersinir, hem de tersinmez durum için absorbsiyonlu soğutma makinaları ve ısı pompalarının optimum performans katsayısı değerleri sayısal olarak bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Absorbsiyon, soğutma makinası, ısı pompası, sonlu zaman termodinamiği, termoekonomik optimizasyon.