Özet:
Bu çalışmada, sürekli deprem aktivitelerinin meydana geldiği bir bölge olan Marmara Bölgesi'nde bağıl gravite ve GPS (Global Positioning System) ölçme yöntemleri kullanılarak, düşey yerkabuğu hareketlerinin belirlenmesi ve düşey deformasyonlar ile ilişkili yerkabuğu altındaki kütle ve yoğunluk değişimlerine ilişkin bilgilerin sağlanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda uygulama için, 24 noktadan oluşan Marmara Bölgesi Gravite Ağı kullanılmıştır. 2 adet Scintrex CG-5 model (76-79) bağıl gravite ölçerle 2006 ? 2010 yılları arasında ölçülen bu ağ aynı zamanda GPS ile de gözlenmiştir. Gerçekleştirilen gravite ölçüleri değerlendirilmiş ve jeodezik noktaların zamana bağlı gravite değişimleri belirlenmiştir. Gravite değişimlerinin istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığı deformasyon analizi ile ortaya konmuştur. Marmara Bölgesi'nde elde edilen gravite değişim hız alanı, bölgenin Doğu ve Batı kısımlarında farklı iki karakteristik özellik göstermekte ve Marmara Doğu bölgesinde yer alan noktaların gravite hız değişimlerinin Marmara Batıya göre daha küçük olduğu belirlenmiştir. Ayrıca 2009-2010 dönemlerinde, Bursa-Uludağ arasında tesis edilen mutlak gravite kalibrasyon bazında gerçekleştirilen mutlak gravite verileri ile bağıl gravite ölçerlerin kalibrasyon parametreleri belirlenmiş ve gravite ölçerlerin ölçek parametrelerin istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. GPS ölçülerinden elde edilen düşey hız alanı ile bağıl gravite ölçülerinden elde edilen gravite değişim hız alanları karşılaştırılmıştır. Bölgenin her iki kesiminde istatistiksel olarak anlamlı gravite değişimi olan noktalarda anlamlı düşey deformasyonlar yüzeyde görülmemektedir ve bölgede oluşan anlamlı gravite değişimlerinin yerkabuğundaki yoğunluk değişimlerinden kaynaklandığı ve bu değişimin kabuk kalınlığına bağlı olarak yüzeyde anlamlı olarak belirlenebilecek bir yüzey deformasyonu üretmediği sonucuna varılmıştır.
