Özet:
Uzun süreli safra yolu tıkanıklıklarında safra bağırsağa geçemeyince safra tuzları ve bilirubin birikir. Safra tuzları ve bilirubinin toksik etkileri olup sistemik ve hepatik fonksiyonlarda birtakım değişiklikler oluştururlar. Safra yolu tıkanıklığında safra basıncı artar ve karaciğerde birtakım histopatolojik değişiklikler görülür. Tıkanma sarılığı oluşturulmuş deney hayvanlarında doku hasarının patogenezinde en önemli etkiyi oluşturan sebepler lipid peroksidasyonu ve serbest oksijen radikallerinin oluşumudur. Malondialdehit, bütün bu reaksiyonların (serbest oksijen radikallerinin doymamış yağ asitlerini denatüre etmesi) bir son ürünüdür. Oksidatif stres veya oksidatif hasar aerobik yaşamın bir sonucudur ve organizmadaki hemen her hücre, çoğunluğu kendi oksijen uptake hızına bağlı olmak üzere, oksidatif değişikliklere maruz kalır. Endojen oksidatif stresin ökaryotlarda en çok oluştuğu yer mitokondrilerdir. Oksijenin solunum zinciri içindeki reaksiyonu ekseriya tam değildir ve sonuçta toksik oksijen ara ürünleri meydana gelir. Organizma oksidatif strese enzimatik ve enzimatik olmayan antioksidanlar ile karşı koyar. Biz çalışmamızda deneysel olarak farelerde tıkanma sarılığı oluşturduk ve tıkanma sarılığının organizmanın antioksidan dengesini nasıl etkilediğini incelemeye çalıştık. Tıkanma sarılığı oluştuğunu bilirubin değerlerinin artışı ile gördük. Tıkanma sarılığı oluşturulan farelerin karaciğer doku ve plazmalarında lipid peroksidasyon değerlerini kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek ve katalaz enzim aktivitesini de düşük bulduk. Bu sonuçlar bize tıkanma sarılığının organizmanın oksidatif stresini artırdığını ve antioksidan dengeleri bozduğunu göstermektedir.