Özet:
In vitro koşullarda doğal kanda PE' 1er anyonik bir polielektrolit (PE) olan poliakrilik asit (PAA), bu polimerin monomerinin sentetik modeli gibi propiyonik asit (PPA) ve poliakrilik asidin Cu2+ iyonu ile oluşturduğu polimer-metal kompleksi varlığında Mikronükleus (MN) analiz yöntemi ile lenfosit hücrelere radyasyonun etkisi incelenmiştir. Analizler sonucunda, in vitro koşullarda doğal kana propiyonik asit eklenmesi, doğal kan örneklerinde kromozomlarda kırılmalara neden olduğu gözlenmiştir. Ancak propiyonik asit yerine sisteme PAA eklenmesi konsantrasyona bağlı olarak çok değişik sonuçların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Monomerden farklı olarak polimerik yapılı örnek varlığında, lenfositlerde daha az hasar oluşmakta ve PAA' nın artan konsantrasyonlarında lenfosit hücrelerini radyasyonun etkisinden koruma (radyoprotektif) özelliği göstermektedir. PAA'nın Cu2+ iyonlarıyla kompleks oluşturulduğu durumda ise, aynı konsantrasyondaki (Cpaa = 0.35 mg / mi) PAA' ya göre MN oluşumunun daha düşük olduğu saptanmıştır. Ayrıca bakırın miktarı arttıkça radyasyonun etkisiyle kromozomlarda oluşan kırıklardaki bu azalmanın devam ettiği belirlenmiştir. Deney sonuçlarına dayanarak polimerik yapılı radyoprotektörlerin çalışma mekanizmasının polimer makromoleküllerinin hücre membran yüzeyi ile etkileşimi sonucu düzenlenebilmesi varsayılmaktadır. Yapılan çalışma, yüksek etkili, düşük toksisiteye sahip, polimerik yapılı radyoprotektif bir maddenin geliştirilmesi yönünde bir çalışma olması nedeni ile güncel ve önemi olan bir çalışmadır.