Özet:
Kitinazlar [E.C.3.2.1.14], B*-(l,4) bağlı N-asetüglukozaminin lineer bir homopolimeri olan kitini bidrolizleyen enzimlerdir. Kitin, böceklerin kutikulasında, kabuklu hayvanların kabuklarında ve birçok mantarın hücre duvarlarında bulunur. Birçok Trichoderma ve Aspergillus türleri mantarsal bir konuk veya kolloidal kitin varlığında kitinaz, P-1,3 glukanaz gibi bidrolitik enzimleri salgılayan bir küf mantarıdır. Çeşitli küf mantarlarını kitinaz üretimi yönünden incelemek ve bu küf mantarlarının optimum enzim üretim koşullarım belirlemek çalışmanın temel amacıdır. Kitinaz üretimi yönünden patates-dekstroz agar ortamında geliştirilen Trichoderma atroviride, Trichoderma reeseii, Trichoderma koningi ve malt-agar ortamında geliştirilen Aspergillus niger incelendi. Enzim üretimi, Dana ve çalışma arkadaşları tarafından önerilen ortamda gerçekleştirildi. Bu küflerin spesifik kitinaz aktiviteleri hesaplandı. Bulgulara dayanarak Trichoderma atroviride ve Aspergillus niger ile çalışılmaya karar verildi. Her iki küf mantarı için enzim üretim koşullan optimize edildi. Aspergillus niger için, %0,5 kolloidal kitin içeren ortamın pH'sı 5.0 olduğunda, yer değiştirme yöntemi uygulandığında ve kültivasyon 30°C'de 24 saat ve çalkalayıcılı su banyosunda gerçekleştirildiğinde optimum koşullar elde edildi. Trichoderma atroviride için ise %0,1 kolloidal kitin içeren ortamın pH'sı 5.0'e ayarlandığında, yer değiştirme yöntemi uygulandığında ve kültivasyon 30°C'de 48 saat ve çalkalayıcılı su banyosunda gerçekleştirildiğinde optimum koşullar elde edildi. Ayrıca Trichoderma atroviride' w& karakterizasyonu da gerçekleştirildi. Kitinaz aktivitesi dinitrosalisilik asit yöntemi ile tayin edildi. Bu yöntem enzimatik hareketin bir sonucu olarak serbest bırakılan N-asetilglukozaminin konsantrasyonuna bağlı çalışmaktadır. Bir ünite kitinaz aktivitesi standart koşullar altında kolloidal kitinden bir dakikada 1 umol N-asetil-P-D-glukozamin oluşmasını sağlayan enzim miktarı olarak tanımlandı. Yapılan çalışmaların sonucunda Aspergillus niger tarafından üretilen kitinazın enzim izolasyonu için yeterli olmadığı görüldü. Elde edilen bulgulara dayanarak bir mutant olan Trichoderma atroviride tarafından salgılanan kitinaz miktarının karakterizasyon ve izolasyon çalışmaları için yeterli miktarda olduğu sonucuna varıldı.