Özet:
Ağır metaller çeşitli endüstriyel işlemlerle doğaya karışmakta ve çok düşük konsantrasyonlarda bile canlı organizmalar için ciddi toksik etkilere neden olmaktadır. Bu nedenle bu metallerin izlenmesi ve sulardan uzaklaştırılması önem taşımaktadır. Son yıllarda, sulu çözeltilerden metal iyonlanma seçimli olarak adsorpsiyonunda kompleks oluşumu sıkça kullanılmaktadır. Bu çalışmada Fe(II) ve Cu(II) iyonlarının morin kompleksleri halinde Amberlite XAD-16 reçinesi üzerinde sorbe edilerek uzaklaştırılması ve zenginleştirilmesi çalışılmıştır. Metal iyonlarının reçine üzerindeki sorpsiyonu için kompleks oluşum tekniği, reçine cinsi ve miktarı, pH ve ligand miktarı gibi optimum koşullar incelenmiştir. Fe(II) ve Cu(II) için pH=6'da XAD-16 reçinesi üzerinde sırasıyla 11 kat ve 13 kat morin kullanılarak %100 ve %99'luk maksimum geri kazanım değerleri elde edilmiştir. Metal iyonlarının reçine üzerinden geri kazanımı için en uygun elüent çözeltisi olarak asetonda hazırlanmış 1 M HN03 seçilmiştir. Bu deneylerde Fe(II) ve Cu(II) konsantrasyonları atomik absorpsiyon spektrofotometresi ile tayin edilmiştir. 0,3 g reçine kullanılarak her iki metal iyonu için de zenginleştirme faktörü 25 ve kolon kapasitesi 100 ug olarak hesaplanmıştır. Geliştirilen zenginleştirme yöntemi, değişik oranlarda Fe(II) ve Cu(II) katılmış musluk suyu, içme suyu ve maden suyunun AAS ile analizine uygulandı.
