İlköğretim okulu müdürlerinin toplumsal liderlik yeterliklerinin belirlenmesi (Bakırköy örneği)

Abstract

Eğitim sisteminin yapı ve işleyişteki yetersizliklerini aşabilmesi için, liderlikyeterlikleri gelişmiş okul yöneticilerinin varlığı zorunludur. Özellikle son yıllardayaşanan ekonomik ve toplumsal gelişmelerin etkisiyle okul çevresindeki değişmeler,bilim ve teknolojinin gelişmesiyle insan ihtiyaçlarının değişmesi, eğitimcileri vedolayısıyla okul yöneticilerini daha duyarlı olmaya zorlamaktadır. Son yıllarda ailelerinve çeşitli toplumsal kurumların eğitimin finansmanını yüklenmek zorunda kalması,eğitime ve okullara daha fazla müdahale etme hakkını kendinde görmelerine yolaçmıştır. Bu durum okulun veliler ve diğer toplumsal kurumlarla iyi ilişkiler kurmasını,onlarla işbirliğine gitmesini, okulun karar süreçlerine onları da katmasınıgerektirmektedir. Ayrıca okul yöneticisinin okul toplumunu oluşturan öğretmenler vediğer görevlilere liderlik yaparak yeni gelişmelerden onları haberdar etmesi, kapsamlıbir okul-aile programı hazırlayarak planlı bir gelişim sağlaması gerekmektedir. Bu iseokul müdürünün toplumsal liderlik alanında yeterliğini geliştirmesiyle olanaklıdır.Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulu müdürlerinin toplumsal liderlikyeterliklerini belirlemek; müdür, öğretmen ve veli algılarıyla okul müdürlerinintoplumsal liderlik yeterliklerinin bilgi ve davranış boyutlarını ortaya çıkarmak; cinsiyet,mesleki kıdem, müdürlükteki kıdemi, öğrenim düzeyi ve okul büyüklüğü değişkenlerinegöre ilköğretim okulu müdürlerinin toplumsal liderlik yeterlikleri arasında anlamlı farkolup olmadığını incelemektir.Araştırmada çalışma evreni olarak Bakırköy ilçesi ilköğretim okulu müdürlerialınmıştır. Öğretmenler ve veliler için ise örneklem alınmıştır. İlçede bulunan 27ilköğretim okulu müdürünün tamamı, her okulun öğretmen sayısının üçte biri oranındaöğretmen ile öğretmen sayısı kadar da veli araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmadatarama modeli kullanılmıştır.Elde edilen bulgulara göre toplumsal liderliğin bilgi boyutunda müdürler( Ã =4,70), öğretmenler müdürleri ( Ã =4,14), veliler isekendilerini çok yüksek( Ã =4,22) ortalamalarla yüksek algılamışlardır. Davranış boyutunda ise bilgi boyutunagöre düşük olmakla beraber müdürler kendilerini yüksek ( Ã =4,33), öğretmenlermüdürleri ( Ã =3,90), veliler ise ( Ã =4,05) ortalamalarla yüksek algılamışlardır.ivvİlköğretim okulu müdürlerinin bilgi boyutunda toplumsal liderlik yeterliklerikaynak gruplar tarafından farklı düzeylerde algılanmıştır. Müdürler bilgi boyutundakendilerinin toplumsal liderlik yeterliklerini öğretmen ve velilerden farklı olarak dahaolumlu bulmaktadır. Veli ve öğretmen algılamaları arasında fark yoktur.İlköğretim okulu müdürlerinin davranış boyutunda toplumsal liderlik yeterlikleri,kaynak gruplar tarafından farklı düzeylerde algılanmıştır. Veliler, okul müdürlerinindavranış boyutunda toplumsal liderlik yeterliklerini öğretmenlere göre daha yüksekolarak algılamışlardır.Bilgi boyutunda okul müdürlerinin toplumsal liderlik yeterliklerinin öğretmenler veveliler tarafından algılanması, müdürlerin mesleki kıdemi, müdürlükteki kıdemi,öğrenim düzeyi ve okul büyüklüğü değişkenlerine göre farklılaşmaktadır.Davranış boyutunda okul müdürlerinin toplumsal liderlik yeterliklerininöğretmenler ve veliler tarafından algılanması, müdürlerin mesleki kıdemi, müdürlüktekikıdemi, öğrenim düzeyi değişkenlerine göre farklılaşmaktadır