Özet:
Bu araştırma ile resmi ilköğretim okullarında görev yapan kadın öğretmenlerin kariyer engellerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ilköğretim okulu yöneticilerinin ve öğretmenlerinin görüşlerine başvurulmuştur.Araştırmanın modeli genel tarama modelidir. Araştırmanın evrenini, İstanbul ili Avrupa yakası, Bahçelievler ilçesinde bulunan resmi ilköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenler oluşturmaktadır. Bahçelievler ilçesinde 140 yönetici ve 1990 öğretmen vardır. Geçerlilik güvenilirlik testleri araştırmacı tarafından yapılmış olan ölçek, 39 yönetici ile 467 öğretmene uygulanmıştır. Toplam 506 yönetici ve öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada "oransız elaman örnekleme" kullanılmıştır.Araştırmanın verileri, kadın öğretmenlerin kariyer engellerine ilişkin literatür taraması yapılarak ve araştırmacı tarafından geliştirilen "Kadın Öğretmenlerin Kariyer Engelleri" ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. İki bölümden oluşan ölçeğin birinci bölümünü kişisel bilgiler anketi, ikinci bölümünü ise kadın öğretmenlerin kariyer engellerine ilişkin 31 madde yer almaktadır.Araştırmada elde edilen verilerin analizi için SPSS"11 paket programı kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalamadan yararlanılmış, konum, ödül alıp almama, hizmet içi eğitim alıp almama ve cinsiyet değişkenlerine göre farklılıkları tespit etmek amacıyla bağımsız gruplar için t-testi uygulanmıştır. Son olarak yönetici ve öğretmenlerin, eğitim durumu, kıdem, medeni durum, çocuk sayısı, çalışma saati değişkenlerine göre, görüşleri arasında anlamlı bir farklılığın olup olmadığına ilişkin olarak tek yönlü varyans analizi yapılmış, farklılığın çıktığı durumlar için ise Turkey HSD testi uygulanmıştır.Araştırma sonucunda cinsiyet değişkenine göre ailevi nedenler boyutunda kadın ve erkek görüşleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Burada farklılığın kaynağını kadınların görüşleri oluşturmuştur. Bu boyutta kadınlar erkeklere göre kadın öğretmenlerin kariyer gelişimi önünde ailevi nedenleri daha çok engel olarak görmektedirler. Yönetici ve öğretmen görüşleri ödül alıp almama değişkenine göre incelendiğinde, kadın öğretmenlerin kariyer engellerine yönelik olarak ailevi nedenler, okul çevre ve ekonomik nedenler boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuş, kıdem, konum, hizmet içi eğitim, eğitim durumu, medeni durum, çocuk sayısı, çalışma saati değişkenlerine göre ise yönetici ve öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.
