Özet:
Bu araştırma, Türkiye'de sekiz yıllık ilköğretim uygulamasında görülen sorunlara ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşlerini almak ve ortaya çıkacak sorunlara göre, eğitim alanında bazı önerilerde bulunmak amacıyla yapılmıştır. Araştırma modeli olarak, tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, İstanbul'daki okullardır. Bu araştırmada, random örneklem tekniği kullanılmıştır. Bu amaçla İstanbul'un farklı ilçelerinden (Beşiktaş, Eminönü, Fatih, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kağıthane, Maltepe, Sarıyer, Şişli ve Üsküdar ), örneklem grubu olarak, 30 ilköğretim okulu ile, bu okullarda görevli 55 okul yöneticisi ve 226 öğretmen alınmıştır. Araştırma verilerini toplayabilmek için, 37 maddelik bir anket formu geliştirilmiş ve araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Ankette 6 temel bölüm yer almıştır. Bunlar sekiz yıllık ilköğretim uygulamasında görülen "Sistem ve Yapılanma, Eğitim-Öğretim uygulamaları, Öğretmen Yetiştirme Alanı, Fiziksel Alan, Yönlendirme Alanı ve Denetim Alanlarında" karşılaşılan' sorunları saptamaya yönelik şekilde gruplara ayrılmıştır. Anket Şubat, Mart, Nisan 1999 tarihlerinde uygulanmıştır. Verilerin analizinde varyans analizi, t testi ve aritmetik ortalama (x) teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları şunları göstermiştir. Bu araştırmaya katılan okul yöneticileri ve öğretmenlerin bir çoğu eğitim sistemimizden kaynaklanan bir çok önemli sorunun olduğunu kabul etmişlerdir. Bütün denekler, aritmetik ortalamalara göre en önemli sorunların; yönlendirme, öğretmen yetiştirme ve denetim alanlarında görülen sorunlarla, yapı, bina, araç-gereç gibi fiziksel sorunlar olduğunu belirtmişlerdir. Araştırma sonuçlarında dikkat çekici bir diğer nokta da, eğitim planlamaları yapılırken okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin karara katılmalarının sağlanması isteğidir. Ayrıca okullarda eğitimsel davranışlara öncelik vererek, çocukların ihtiyaçlarını giderecek eğitim programlarının geliştirilmesi gerekir. Bunlara ilaveten sekiz yıllık ilköğretime geçilmesiyle birlikte bir çok okulda çok sayıda derslik ihtiyacı doğmuştur. Fiziksel yetersizliklerden kaynaklanan sorunları azaltabilmek için, ilköğretime bütçeden daha fazla kaynak sağlanmalı ve radyo televizyonlardan daha çok yararlanılmalıdır. Öğretmenler ve yöneticilerin, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından organize edilen hizmet içi kurslara katılmaları sayesinde, öğretmenler bilgi ve performansları ile sınıf içi öğretim tekniklerini artırmış olacaklardır. Denetim sisteminin daha demokratik bir hale getirilmesi de, sekiz yıllık ilköğretim uygulamasında, örgütsel amaçlara ulaşmada katkı sağlayacaktır.
