Öğretmenlerin iş yerinde yıldırma(mobbıng) algıları

Abstract

Bu çalışmanın genel amacı, resmi ilköğretim okulunda görev yapan öğretmenlerin okullarında yıldırılma durumlarını, bunun yoğunluk derecesini, yıldırmanın öğretmenler tarafından algılanan nedenlerini ve yıldırma ile başa çıkmada öğretmenlerin kullandıkları stratejileri saptamaktır. Araştırmanın verileri İstanbul ili Esenler ilçelerinde çalışan 306 kişilik örneklem gurubuna anket uygulanarak toplanmıştır. Örneklemi oluşturan öğretmenlere "İş Yerinde Yıldırma" anketi uygulanmıştır. Elde edilen veriler aritmetik ortalama, t-testi, ANOVA gibi istatistiksel teknikler kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırmada şu sonuçlar elde edilmiştir: Yıldırmaya maruz kalma düzeyi ortalaması "hiç" olarak belirlenmiştir. Öğretmenlerin en sık yaşadıkları yıldırıcı davranışlar, sözünün kesilmesi(ara sıra) yaptığı işlerin haksızca eleştirilmesi (ara sıra), mağdurun başarılarının küçümsenmesi (nadiren), başkalarının yanında yüksek sesle azarlanması (nadiren) ve işle ilgili aldığı kararların yanlışmış gibi sorgulanması(nadiren) şeklindedir.Branş değişkenine göre, sınıf öğretmenleri branş öğretmenlerine göre daha fazla yıldırmaya maruz kalmaktadır. Öğretmenlerin yaşı, cinsiyeti, medeni durumu, mesleki kıdemi, eğitimi, çalışma türü ve yıldırma uygulayanların konumu yıldırmada bazı davranışlarda farklılık yaratmaktadır. Erkek öğretmenler, evli öğretmenler, yüksek lisans mezunu öğretmenler ve ücretli öğretmenler bazı davranışlarla daha sık karşılaştıklarını bildirmişlerdir. Öğretmenler en fazla okul yöneticileri tarafından yıldırmaya maruz bırakıldıklarını bildirmişlerdir. Kadın öğretmenler mesleki konulara yönelik, erkek öğretmenler özel hayat ve şiddete yönelik konularda yıldırılmaktadır. Öğretmenler en fazla erkek yöneticiler ve meslektaşları tarafından yıldırmaya maruz kalmaktadır.Öğretmenlerin algılarına göre, yıldırmanın en önemli nedeni, okulda çözümlenmeyen sorunların fazla olmasıdır(çok). Öğretmenlerin yıldırmayla baş etmede en fazla kullandıkları strateji, incitici davranış yapanlarla karşılaşmamaya özen göstermedir(ara sıra).