Özet:
Çok aşamalı modeller, özellikle hiyerarşik ya da kümelenmiş yapıya sahip verilerin istatistiksel analizinde kullanılırlar. Hiyerarşik yapıya sahip verilerde, standart istatistiksel testler için gerekli olan gözlemlerin birbirinden bağımsızlığı varsayımı bozulduğundan çok aşamalı regresyon modellerine başvurulur. Bu çalışmada, 2002 - 2003 Eğitim Öğretim yılı YTÜ "Öğretim Elemanı Değerlendirme Anketi" baz alınarak öğrenci gözüyle öğretim üyesinin etkinliği değerlendirilmiştir. Bölümler ve bölümler içindeki öğrencilerden meydana gelen kümelenmiş veri seti 2 aşamalı hiyerarşik bir sistem meydana getirmektedir. Ve bu sistem içinde bölümler arasında öğretim üyesi etkinliğinin anlamlı farklılıklar gösterdiği görülmüştür. Bölümler arasında bu farklılıkları açıklayabilmek amacıyla, hiyerarşik lineer modellerin özel hallerinden meydana gelen çeşitli alt modellerden yararlanılmıştır. Kurulan bu modellerin ikili karşılaştırılmaları sonuncunda hiyerarşik yapıya sahip veri seti için en uygun modelin tesadüfi katsayılı regresyon modeli olduğuna karar verilmiştir. Bu modele göre ise, YTÜ'de öğrenci gözüyle öğretim üyesi etkinliğinin bölümler arasında anlamlı farklılıklar gösterdiğine karar verilebilir.