Resmi ilköğretim okullarında yönetici, rehber öğretmen ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre rehberlik uygulamaları

Abstract

Bu araştırmanın amacı; resmî ilköğretim okullarında yönetici, rehber öğretmen ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre rehberlik ve psikolojik damşma uygulamalarının ne derecede gerçekleştiğinin belirlenmesidir. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma evreni İstanbul İli Kadıköy ilçesinde rehber öğretmen (psikolojik danışman) bulunan 43 okuldur. Veriler anket yoluyla toplanmıştır. Araştırmada kullanılan anket araştırmacı tarafindan, beşli likert tipinde hazırlanmış, geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılmıştır. Anketle 31 yönetici, 33 rehber öğretmen (psikolojik danışman) ve 84 sınıf öğretmeni olmak üzere toplam 148 kişinin görüşleri alınmıştır. Veriler, aritmetik ortalama ve standart sapma ile değerlendirilmiştir. Yönetici, rehber öğretmen (psikolojik danışman) ve sınıf öğretmeni görüşlerini ayrı ayrı ele alınarak görüşler aritmetik ortalama üzerinden karşılaştırılmıştır. Ayrıca tüm deneklerin ilköğretim okullarında rehberlik uygulamaları hakkındaki görüşleri; cinsiyet, rehberlikle ilgili hizmet içi eğitime katılıp katılmama durumuna göre farklılık gösterip göstermediği t- testi yapılarak incelenmiştir. Konum ve mesleki kıdeme göre, farklılığın kaynağını tespit etmek için varyans analizi (F-testi) yapılmıştır. Araştırma sonucunda, ilköğretim okullarında, genel olarak rehberlik uygulamaları "çok" ve "kısmen" düzeyinde gerçekleştiği belirlenmiştir. Tam ve hiç uygulanmayan etkinlikler bulunmamaktadır. Psikolojik danışma ve rehberlik alanında öğretmenler için düzenlenen seminer ve konferanslar ile üniversitelerle işbirliği yapılarak, psikolojik danışma ve rehberlik alanındaki gelişmeleri izleme ve yeniliklerden yararlanma " az" düzeyde gerçekleşen etkinliklerdir. İlköğretim okullarında, yöneticilerin görüşlerine göre rehberlik etkinlikleri "çok" ve "kısmen" düzeyde gerçekleşmektedir. Çok gerçekleşen maddelerin içeriği vnincelendiğinde yöneticilerin görev alanlarına giren etkinliklerin fazla olduğu görülmektedir. Rehber öğretmen (psikolojik danışman) görüşlerine göre rehberlik uygulamalarının gerçekleşme düzeyi, "tam", "çok", "kısmen", ve "az" düzeyde dağılım göstermekle birlikte, çok ve kısmen düzeylerinde gerçekleşen etkinlikler fazladır. Tam gerçekleşen etkinlikler rehber öğretmenlerin (psikolojik danışman) temel görevleri içinde bulunan sınıf öğretmenlerinin rehberlik uzmanı ile rahatça konuşabilmeleri ve rehberlik servisine gönderilen öğrencilerle yeterince ilgilenilmesidir. Sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre rehberlik hizmetleri "kısmen " düzeyde gerçekleşmektedir, "az", "kısmen" ve "çok" uygulanan etkinliklerde yönetici, rehber öğretmen (psikolojik danışman) ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin paralel olduğu gözlenmektedir. İlköğretim okullarında rehberlik hizmetlerine yönelik etkinliklerin ne derecede gerçekleştiğine ilişkin yönetici, rehber öğretmen (psikolojik danışman) ve sınıf öğretmeni görüşleri arasında cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark bulunmamıştır. Rehberlikle ilgili hizmet içi eğitime katılıp katılmama durumuna göre katılanlar lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Deneklerin kıdem ve konumlarına göre fark anlamlı bulunmamıştır. Araştırma, ilköğretim okullarında rehberlik uygulamaları hakkında varolan duruma ışık tutmuştur. Az ve kısmen uygulanan etkinlikleri kapsayacak iyileştirme çalışmalarının yapılması, okul personeline hizmet içi eğitimler düzenlenmesinde yarar görülmektedir. Bu araştırmanın, ilköğretim okullarında psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin niteliğini artırma çalışmalarında kaynak olması umut edilmektedir.