Özet:
Yöneltme genellikle birey ve meslek arasındaki ilişkiyi araştırıp bu konuda kişileri bilgilendiren bir süreç olarak tanımlanmaktadır. Bireylere kendilerini anlama, iş dünyasını ve yaşadıktan çevreyi tanıma ve de seçimlerini nasıl yapacaklarını öğrenme konularında gereksindikleri bilgilere ulaşmada gerekli olan bilgilendirme seanstan ve ölçme araçlarından çok yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Yöneltme etkinliklerine yönelik eğitsel yaklaşım bireylerin kendini tanıma, mesleki fırsatların farkında olma ve karar verme becerilerine dayanan seçimlerini etkili bir biçimde yapabilmeleri için gereken bilgi, beceri ve davranıştan kazanıp uygulayabilmelerini içerir. Bu çalışma Türkiye ve üç gelişmiş ülke olan Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Fransa'nın yöneltme program ve etkinliklerini eğitim sistemlerine nasıl dahil ettiklerine dair bazı örnekleri içermektedir. Öncelikle, Türk okullarındaki yöneltme programları ve etkinlikleri incelenmiş ve uygulamayla ilgili farklı düşünceler ve çözüm tekliflerine yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde farklı ülkelerde yapılan değişik mesleki yöneltme uygulamalarına değinilmiş; mesleki yöneltme kavramının gelişimine ait kapsamlı bir çalışma yapılmıştır. Araştırmada diğer ülkeler üzerinde çok büyük etkileri olan ve oldukça geniş uluslar arası geçerliği olan Amerika'nın bu konudaki deneyimine özellikle geniş yer verilmiş; bu ülkedeki uygulamalar araştırılmıştır. Öğrencilere sunulan eğitsel ve mesleki seçeneklerden en üst düzeyde faydalanma fırsat veren okullardaki yöneltme hizmetleri öğrenciler ağsından çok önemlidir. Bu hizmetler öğrencilere; ilgi ve ihtiyaçlarını verilen programlarla bütünleştirip kendilerine uygun meslek belirlemede; işverenlere de beceri ve motivasyonları işverenlerin gereksinimleriyle uyuşan çalışanlar bulmada yardıma olur. Bu hizmetler devlet açısından da toplumun insan kaynaklarını azami şekilde kullanılması açısından önemlidir. Bunu gerçekleştirmek için yöneltme uygulamaları ile yakından ilgili olan birimler olan aile, öğretmen ve rehberlerin kendi uzmanlık becerilerini kullanarak beraberce çalışmaları ve gençlerin kendi geleceklerini kendilerinin planlamaları konusunda yardımcı olacak programları geliştirmeleri gereklidir. Yöneltme insan kaynaklarının planlanması ve kullanılmasında temeloluşturur; aynı zamanda kendi başına seçimler yapabilen özgür vatandaşlar yaratmayı da amaçlamaktadır. Çalışmanın sonunda Türk ve İncelenen yabancı sistemler arasındaki benzerlikler ve farklılıklara değinilmiş ve Türk Eğitim Sisteminde yapılmakta olan yöneltme etkinliklerine yönelik olumlu dönütler alınmaya çalışılmıştır.