Özet:
Bu araştırma, 2002-2003 öğretim yılında uygulamaya konulan İlköğretim Kurumları 6., 7., 8. Sınıf Fen Bilgisi dersi öğretim programının, yeterlilik ve yetersizliklerinin öğretmen görüşlerine dayalı olarak belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, programın beş boyutu olan genel özellikler, amaçlar, kapsam, işleyiş ve değerlendirme boyutlarında varolan durumu ortaya çıkarmak üzere tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma için kullanılan veriler araştırmacı tarafından hazırlanan anket yardımıyla elde edilmiştir. Toplam 32 soru bulunan ankette, programın genel özelliklerine ilişkin dört, amaçlara ilişkin altı, kapsama ilişkin dokuz, öğretme-öğrenme sürecine ilişkin dokuz ve değerlendirme boyutuna ilişkin dört soru bulunmaktadır. Araştırmanın evrenini, İstanbul ilinde 2002-2003 öğretim yılında ilköğretim okulları ikinci kademede görev yapan Fen Bilgisi öğretmenleri, örneklemi ise, yansız atama yoluyla belirlenen beş ilçeden (Kadıköy, Maltepe, Beşiktaş, Üsküdar, Bakırköy) yine kura yoluyla belirlenen 50 okuldan bu kademede görev yapan 80 Fen Bilgisi öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmanın alt problemlerine yanıt bulmak amacıyla anketle elde edilen öğretmen görüşleri yüzde ve frekans hesapları yapılarak tablolara dönüştürülmüş ve yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara dayanılarak ulaşılan sonuçlar şu biçimde lenebilir: 1) Milli Eğitim Bakanlığı Fen Bilgisi öğretim programında, her ünite için ayrılan zaman, ünitenin güçlük derecesi ile uyumlu bulunmamıştır. 2) Programın, fen konularını birleştirici nitelikte olduğu ve öğrencilere fen bilgisini sevdirerek öğretebileceği yönünde ortak görüş belirtilmiştir. 3) Programdaki kazanım ifadeleri, öğretmenlerin çoğunluğu tarafından anlaşılır ve genel amaçlar ile tutarlı bulunmuştur. 4) Kazanım ifadelerinin öğrencilerin gelişim düzeylerine uygunluğu konusunda görüş birliği sağlanamamıştır. 5) Programın kapsamına ilişkin olarak, öğretmenler genelde olumlu görüş belirtmişlerdir. Ancak, ders kitabı içerisinde yer alan metinlerin öğrenciler tarafından anlaşılmadığı yönünde görüş bildirmişlerdir. 6) Programın öğretme-öğrenme sürecine ilişkin olarak, öğretmenler programda önerilen öğretim yöntemlerinin fen bilgisinin ilköğretim ikinci kademe III öğrencileri için uygun olup olmadığı ve sınıf ortamında uygulanabilirliği konularında kararsız kalmışlardır. 7) Okul laboratuarındaki araç-gerecin deney düzeneklerinin kurulabilmesi için yeterli olmadığı ve düzeneklerin kolay hazırlanamayacak nitelikte olduğu konularında öğretmenler ortak görüş bildirmişlerdir. 8) Araştırmaya katılan tüm öğretmenler, fen bilgisi dersini fizik, kimya.biyoloji alanlarını bilen öğretmenlerin vermesi gerektiği yönünde görüş bildirmişlerdir. 9) Programın değerlendirme boyutuyla ilgili olarak öğretmenler, programda yer verilen değerlendirme örneklerini yeterli bulmuş, fakat uygulanabilirliği konusunda kararsız kalmışlardır. 10) Programda yer alan ölçme değerlendirme ile ilgili açıklamalar konusunda öğretmenler arasında görüş birliği sağlanamamıştır.