Özet:
Sülfat endüstriyel atık sularda arıtılması gereken bir kirlilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Sülfat arıtım yöntemleri araştırılmış gerek uygulanabilirliği gerekse maliyeti açısından en uygun arıtım yönteminin kimyasal çöktürme olduğu görülmüştür. Bu çalışmada, sülfat arıtımı için kalsiyum bileşikleri ile çöktürme yöntemi ekonomik olması sebebiyle tercih edilmiştir. CaSCVın çözünürlük çarpımı çok küçük değildir. CaSCVın saf sudaki doygun çözeltisinde başka hiçbir iyonun bulunmadığı durumda bile aktivite katsayısı l'den oldukça küçüktür. Saf suda çözündüğü durumda bile aktivite katsayısı 1 alınamadığı gibi De-Bye Hückel bağıntısı ile bile hesaplanamaz. Endüstriyel atıksuların arıtımı işleminde ortamda aktivite katsayısını daha da düşürecek değişik iyonlar vardır. Gelişmiş De-Bye Hückel bağıntıları dahil literatürde bulunan hiçbir teorik bağıntı bu nispeten yüksek iyonik güce sahip konsantrasyonlarda geçerli değildir. Bu durumda ilk akla gelen arıtma işlerinde bir rehber olması için çözünürlüğün iyonik güçle nasıl değiştiğini gösteren çalışmalar yapmaktır. Ancak görülmüştür ki aynı iyonik güce sahip olunması durumunda bile çözünürlük ve dolayısıyla sülfatın hangi dereceye kadar arıtılabileceği iyonların türüne göre değişir. Bu sebeplerden dolayı farklı iyonların bulunduğu örnekler için çözünürlüğün deneysel olarak bulunması gereklidir. Bu çalışmada, farklı iyonların varlığının CaSC>4 çözünürlüğüne etkilerini inceleyen bir literatür çalışması yapılmıştır. Sülfat içeren sanayi atıklarında çok sık rastlanan sodyum katyonunun varlığında deneysel olarak kalsiyum sülfatın çöktürülerek arıtılması incelenmeye çalışılmıştır. Olayın kinetik yanı ile ilgilenilmemiş, denge oluşana kadar beklenilmiştir. Çöktürme maddesi olarak kalsiyum karbonat kullanılmış, daha ileri arıtım için kireç ve kalsiyum nitrat tuzundan yararlanılmıştır
