Özet:
Enerji günümüzün önemli konularından birisidir. Fosil enerji kaynaklarının azaldığı günümüzde, enerji kaynaklarının verimli kullanılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaştırılması enerji çalışmaları arasında önemli bir yer tutmaktadır. Fosil enerji kaynaklarından elde edilen yakıtların kullanıldığı proseslerin verimleri, kaynakların azalması sebebi ile daha da önemli hale gelmektedir. Proseslerin verimleri termodinamik yasalar çerçevesinde hesaplanır. Termodinamiğin birinci ve ikinci yasası ekserji analizinde uygulanır. Yanma reaksiyonlarının ve konsantrasyon değişimlerinin gerçekleştiği prosesler gibi kimyasal değişim proseslerinin analizinde kimyasal ekserji analizi önemli bir yer tutar. Kimyasal ekserji analizi ile, bir kimyasal değişim prosesinden elde edilebilecek maksimum yararlı is hesaplanabilir. Bu tip bir analizin yapılabilmesi için, tüm kimyasal maddelerin kimyasal ekserji değerleri gerekli olur. Dolayısıyla, petrol türevi yakıtlara ait kimyasal ekserji değerlerinin bilinmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, kimyasal ekserji hesaplama yöntemleri yanısıra, petrol ve petrol türevi yakıtlara uygulanabilen yöntemler verilmiştir. Yapılan çalışmada, kimyasal ekserji hesaplamalarında termodinamik verilerin çok önemli olduğu ve bu tip verilerin eksikliğinin uygulanabilecek yöntemleri kısıtladığı görülmüştür. Burada açıklanan yöntemler uygulanarak, termodinamik verilerine ulasılan petrol türevi yakıtların kimyasal ekserji değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca, petrol türevi yakıtların bileşenlerinin de kimyasal ekserji değerleri hesaplanmış ve çizelgeler halinde sunulmuştur.
