Özet:
Zeytinyağının rafinasyonu sürecinde oluşan yan ürünlerden biri olan "soapstock"un asitlendirilmesiyle elde edilen zeytinyağı asit yağından, süperkritik etanol ortamında 45 ml hacminde boru tipi reaktör kullanılarak deneysel ölçekte biodizel üretimi gerçekleştirilmiştir. Kullanılan hammaddenin başlangıçtaki serbest yağ asidi içeriği %85'dir. Deneyler, deneysel tasarıma dayalı olarak gerçekleştirilmiş ve dönüşüm üzerine etkili olan paramatreler sıcaklık (280-360°C), basınç (100-180 bar), etanolün zeytinyağı asit yağına hacimsel oranı (1:1-2:1), ve reaktan karışımının debisi (0.3-0.9 mL/dk) olarak seçilmiş ve dönüşüm üzerine etkileri incelenmiştir. Reaksiyon gerçekleştirildikten ve fazla alkol vakumlu döner buharlaştırıcı yardımıyla uzaklaştırıldıktan sonra elde edilen ham biodizel numunelerine kuru sodyum sülfat uygulanarak numunelerde bulunabilecek nem giderilmiştir. Serbest yağ asitlerinin etil esterlere dönüşüm oranı Response Surface Methodology kullanılarak optimize edilmiştir. Dönüşüm üzerinde en çok etkili olan parametrelerin sıcaklık ve debi olduğu tespit edilmiştir. Etanolün zeytinyağı asit yağına hacimsel oranının düşük olduğu çalışma koşullarında ve düşük debilerde %99'a kadar varan etil ester dönüşümü elde edilmiştir.