Özet:
Bu çalışmanın ilk bölümünde nitrat ve nitrit iyonlarının zararları, genel spektrofotometrik nitrat tayin yöntemleri, işlenmiş et ürünlerindeki nitrat ve nitrit tayin yöntemleri ile bakır(I)neokuproin nitrat iyon çifti oluşumuna dayanan miktar tayin yöntemlerinin bir dökümü yapıldı. Çalışmanın ikinci bölümünde sudaki nitrat iyonunun bakır(I) neokuproin kelatı ile oluşturduğu iyon çiftinin metil izobütil keton (MIBK) ekstraktındaki absorbansının ölçümüne dayanan spektrofotometrik yöntemin en uygun koşullan saptandı. Buna göre 1 mi 0.0 İM bakır(II) sülfat, 1 mi 0.25M hidroksilamonyum sülfat ve 5 mi pH 6.2 fosfat tampon çözeltisi içeren tüplere, 100 p-g/ml nitrat iyonu içeren sodyum nitrat çözeltisinden 0.2-1.0 mi eklendi. Karışım 10 mi 2.25xl0'3 M neokuproin / MIBK çözeltisiyle ekstre edildi. Organik fazın absorbans değerleri 452 nm'de ölçüldü (n=5). Ortalama absorbans değerleri ile konsantrasyon (jxg/ml) arasında ölçü eğrisi hazırlandı. Regresy on analizi ile doğrunun denklemi A=0.08C-0.0091 olarak hesaplandı(r=0.9995). Nitrit iyonu da nitrata benzer şekilde iyon çifti oluşturduğundan bu iki iyonun bir arada tayini için şöyle çalışıldı: Nitrit iyonu, şerik sülfat ile nitrata yükseitgenerek toplam nitrat miktarı, sülfamik asitle azota indirgenerek nitrat miktarı tayin edildi. Aradaki farktan nitrit iyonu miktarı bulundu. Spektrofotometrik yöntem piyasada mevcut bazı işlenmiş et ürünlerinde nitrat ve nitrit iyonları tayinine uygulandı. Çalışılan onyedi adet işlenmiş et ürünlerindeki sodyum nitrat (mg/kg) ve sodyum nitrit (mg/kg) miktarlarının -üç ürün hariç- yasal sınırlar içerisinde olduğu belirlendi. Sonuç olarak,işlem görmüş et ürünlerinde nitrat ve nitrit iyonlarının tayini için atomik absorpsiyon spektrofotometrisinde uygulanmış olan bakır(I) neokuproin iyon çifti yönteminin moleküler spektrofotometrik olarak da uygulanabileceği saptandı.
