Özet:
Günümüzde yapay tatlandırıcı olarak kullanılan Aspartam (N-L-o(--aspartyl-L-phenylalanine methyl ester), aspartik asit ve fenilalanin'in sentetik bir bileşimidir. Sakkarozdan yaklaşık 200 kat daha tatlıdır. Çeşitli yiyeceklerde ve karbonatlı içeceklerde tatlandırıcı olarak çoğu kez sakkarin yerine kullanılmaktadır. Her ne kadar Aspartamın toksik etkisi yoksa da birçok ülkede yüksek otoriteler tarafından yiyeceklerdeki Aspartam miktarı kontrol altında bulundurulmaktadır. Çeşitli yiyeceklerde, tabletlerde ve meşrubatlarda bulunan Aspartamın miktar tayini için çoğunlukla likit kromatografik, gaz kromatografik, spektrofotometrik yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, tatlandırıcı tabletlerdeki ve diyet koladaki Aspartam miktar tayini için türev spektrofotometrik yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem çabuk ve duyarlıdır. Diğer metotlar uzun ön ayırma işlemleri yada pahalı ayırma cihazları ile uygulanmaktadır. Türev spektrofotometrik spektrumların ayırt edilmesinde kullanılan duyarlı bir yöntemdir. -X-Tatlandxrxci tabletlerdeki ve diyet koladaki Aspartam miktarı için şimdiye kadar uygulanan zor, zaman alıcı yöntemler yerine daha kolay ve hassas bir yöntem olarak bilinen türev spektrofotometrik yöntemin kullanılabileceği anlaşılmıştır. Tatlandırıcı tabletlerde Aspartam miktarı için 2. ve 3. derece türev spektrumları kullanıldı. 2. türev spektrumunda 252.4 nm-255.3 nm, 3. türev spektrumunda 253.9 nm-256.9 nm dalga boylarında çalışıldı. Elde edilen sonuçlar USP XXII (1990) da önerilen titrimetrik yöntemle kıyaslandığında aralarında fark olmadığı görülmüştür. Diyet koladaki Aspartam miktarı için 3. derece türev spektrumu ve 253.9 nm-256.9 nm dalga boyları kullanıldı. Bu yöntem hızlı ve duyarlıdır. Ancak elde edilen sonuçların likit kromatografik yöntemle elde edilen sonuçlarla kıyaslanması gerekmektedir.
