Özet:
Bu çalışmada Hırvatistan'da ders kitaplarında bulunan Osmanlı imajının değişkenliği ile ilgilenilmektedir. Ders kitaplarında var olan imajın konseptini saptayabilmek için iki farklı araştırma yöntemi kullanılmaktadır. İmajoloji ve ders kitabı araştırması, çalışmanın konusuna uygun olan metodolojik çözümü sağlamaktadır. İmajoloji bize, tarihi unutkanlığa karşı stereotiplerin bağışıklığını yaratan mekanizmaların türlerini sunmaktadır. Kuzey-güney, güçlü-zayıf, merkez-çevre mekanizmasının yanısıra stereotiplerin çift kutuplu özeliklerini de ele almak gerekir. Diğer tarafta, ders kitabı araştırması, çalışmada yer alması gereken yeni konuların, ders kitabının oluşum sürecinden görsel malzemelerin açıklanmasına kadar, spectrumunu incelemektedir. Bu metodolojik temele dayanarak 1946 yılından 2005 yılına kadar yayımlanan Hırvat ders kitaplarının analizi yer almaktadır. Analizlerde, bir dönemin tarihsel arka planı, dönemin eğitim sisteminin açıklanması, metin analizi, stereotip ve oto-stereotipin belirlenmesi ve görsel malzemelerin yorumlanmasına yer verilmektedir. Stereotipin veya imajin değişkenlik sürecini tanımlamak için bu faktörler arasında olan ilişkisinin saptanması bu analizlerin hedefidir. Sonuç olarak, söz konusu dönemlerde Osmanlı imajinin değiştiği görülmektedir. Ancak bu imajin yalnızca olumsuza doğru bir düşüş çizgisi şeklinde olmadığı ve bir bağlamda düşüş başka bir bağlamda da olumluya doğru bir yükseliş olduğu da gözlenmektedir. Günlük politikaların değişimine göre Osmanlı imajı bir nevi pekiştirme aracı olarak şekil değiştirmiştir.Anahtar kelimeler: İmajoloji, ders kitabı araştırması, Osmanlı imajı, Hırvat ders kitapları, stereotipler, oto-steroetipler.
