Abstract:
Bu araştırma, ülkemizde işletilen acık maden ocaklarına örnek teşkil ettiğini düşündüğümüz, İstanbul Metropol Alanı içinde bulunan Kilyos - Karaburun yerleşmeleri arasındaki bölgede yer alan açık linyit ocaklarının neden olduğu çevre sorunlarının v e bu ocaklarda üretimin sona ermesinden sonra yapılacak biyolojik onarım çal ısına l ar inin genel ilkelerinin saptanması amacı ile hazırlanmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. ilk bölümde genel olarak acık linyit işletme yönteminin ne olduğu ve yarattığı çevre sorunları ince l erimiştir. Bu bölümde doğada linyit oluşumundan başlayarak ekolojik döngü, kavramına değinilmiş, böylece sorunun boyut l ar inin genişliği ve önemi vurgulanmaya çalışılmıştır. Sorun salt topografyanın değişmesi, bitkisizleşme vb. görsel kirlenme değil, canlı yasamı için büyük öneme sahip olan hava - su - toprak öğelerinin bozulması, kirlenmesi ve hatta kaybıdır. Ekoloji konusundan başlamakla, enerji sorunu ve enerji temininin yarattığı sorunlar arasındaki kısır döngü gibi görünen ilişki vurgulanmak istenmiştir. Gerçekte, "sürdürülebilirlik " ilkesi kapsamında doğal kaynakların kullanımı gerçekleştiği ölçüde, karmaşık ve çözümsüz görünen bu konu sorun olmaktan kurtulacaktır. Çalışma alanı olan Kilyos - Karaburun arasındaki linyit ocaklarının ele alındığı ikinci bölümde, ilk bölümde değinilen çevre sorunlarına ek olarak, bölgenin özelliklerinden kaynaklanan özel sorunlar da ele alınmıştır. Linyit ocakları topografyanın değişimi, toprak kirlenmesi, jeolojik yapının değişmesi, bitki örtüsünün tahrip olmasının yanısıra Karadeniz ' in kirlenmesine, yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının nitelik ve niceliklerinin değişmesine neden olmaktadır. Bu açıdan sorun. linyit ocaklarının yakın çevresi ile sınırlı kalmamaktadır. üçüncü bölüm : sıhhileştirme önerilerinin geliştirildiği bir bölümdür. Ancak bu öneriler somut bir " onarım projesi " halinde verilememiştir. örnek bir alanda projelendirme yapılabilmesi de mümkün olmamıştır. Linyit üretiminin devam ediyor olması, işletme haritalarının ve alana özgü envanterlerin olmaması nedeni ile öneriler genel onarım ilkeleri kap samında ele alınmış ve irdelenmiştir.
