Özet:
Bu çalışmanın amacı, yayalaştırma projelerinin, karşılaştırmalı bir analiz yapılarak, planlama ve tasarım yönleriyle irdelenmesi, farklı kullanıcı grupları üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi ve kente katkılarının belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle yayalaştırmanın ve yaya kavramının tanımları yapılmış, yayalaştırmaya şekil veren yaya davranışları çeşitli yönleriyle incelenmiştir. Daha sonra, farklı şekillerde gerçekleştirilen yayalaştırma faaliyetleri planlama ve tasarım boyutlarıyla ele alınmış ve yayalaştırmanın kente olan çeşitli etkileri vurgulanarak dünyadan ve İstanbul'dan öne çıkan bazı uygulama örneklerine yer verilmiştir. İstanbul genelinde mevcut yayalaştırılmış caddeler arasından yayalaştırma amaçları ve bu amaçların beraberinde getirdiği düzenlemeler bakımından birbirine göre farklılıklar gösteren Marmara Caddesi ve Davutpaşa Caddesi örnek alanlar olarak seçilmiştir. Bu örnekler üzerinde çeşitli mekansal analizler ve kullanıcı anketleri yapılarak kullanıcılar üzerinde yayalaştırmanın etkilerinin nasıl değişim gösterdiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, tüm kullanıcıların yayalaştırma uygulamasından optimum fayda sağlaması için mevcut duruma eleştiriler ve önerilerle yaklaşılarak, planlama ve tasarımda etkili olabilecek bazı ipuçlarına yer verilmiştir.
