Özet:
Bu çalışma temel olarak 1979 İran Devrimi sonrası İran İslam Cumhuriyeti'nin dış politikasının evrimini, ülkenin içerisinde bulunduğu ulusal ve uluslararası boyutlara sahip sosyo-ekonomik ve politik süreçleri göz önünde bulundurarak incelemeyi amaçlamaktadır. Fakat bu çalışmanın odak noktasını; Mahmut Ahmedinejad yönetimindeki İran'ın, 2005-2012 yılları arasında, Venezüella, Çin ve Rusya gibi çok kutuplu bir dünya arayışı içerisinde olan ülkelerle birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı alternatif bir ekonomik ve siyasal blok yaratma girişimleri oluşturmaktadır. Ahmedinejad yönetimi, kendisinden önceki Rafsancani ve Hatemi yönetimlerinin İran ile ABD arasındaki gerginliği düşürme politikasını terk etmiştir. ABD'nin İran'ı uluslararası sistemden izole etmeye yönelik politikalarına karşı Venezüella, Çin ve Rusya ile ekonomik ve siyasal ilişkilerini daha da ileri bir boyuta taşımaya odaklanarak, yeni bir siyasi ve ekonomik eksen geliştirmeye çalışmaktadır. Ahmedinejad yönetiminin izlediği bu politika, bu çalışma içerisinde, İran dış politikasının tarihsel evriminin bir parçası olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca, 1979?dan günümüze İran İslam Cumhuriyeti'ni yöneten farklı yönetimlerin karşılaşılan ulusal ve/veya uluslararası sorunlar karşısında ülkenin bağımsızlığının korunması ve rejimin bekasının sağlanması nedeniyle farklı dış politika stratejileri geliştirdikleri öne sürülmektedir. Kısacası, İran dış politikasının evrimi bu perspektiften açıklanmaya çalışılmaktadır.
