Özet:
Bu çalısmada, Yeni Uygurca üzerine hazırlanan ilk sözlüklerden sayılan Robert B.Shaw'un 1880'de Kalküta'da yayımlanan A Sketch of the Turki Language as Spoken inEastern Turkistan (Kashghar and Yarkand) (1880) adlı eseri ele alınarak Yeni Uygurcamadde bası sözcüklerin ngilizce karsılıkları Türkçeye çevrilmistir. Böylece, YeniUygurca sözlük çalısmaları içinde önemli bir yeri olan bu sözlügün Türkiye'dekiTürkoloji çalısmalarında kullanımının yaygınlastırılması amaçlanmıstır. Ayrıca XIX. yy.sonu Uygur yazı dili ile günümüz Uygur yazı dili arasındaki sözcük düzeyindekidegismeleri gözlemleyebilmek için Shaw'un sözlügündeki Yeni Uygurca madde basısözcükler Uygur Tiliniñ zahlik Lugiti (1999) / Yeni Uygurcanın Açıklamalı Sözlügü ilekarsılastırılmıstır. Bunun yanı sıra sözcüklerin kökenlerine dair açıklamalar daverilmistir. A Sketch of the Turki Language as Spoken in Eastern Turkistan (Kashgharand Yarkand) (1880) adlı eser sözcüklerin kısa karsılıklarının verildigi klasik bir sözlükolmayıp kimi zaman ansiklopedik bilgiler de içerir. Bu yönüyle Kasgar ve Yarkend'intarihine, etnografik yapısına ve kültürüne ısık tutmaktadır. Yani sözlük bizlere yalnızcadil verisi sunmamaktadır. Shaw'un sözcükleri verirken bazen basit düzeydeçözümlemesi, kökenleri ile ilgili bilgiler vermesi de onun Türkoloji'ye çok da uzakolmadıgını göstermektedir. Özellikle bazen göndermelerde bulundugu kendisine ait YeniUygurca dilbilgisi kitabının yetkinligi bunu kanıtlamaktadır. Biz de bu sözlügü tezçalısması olarak ele alarak Shaw'un bu degerli çalısmasını gün ısıgına çıkarmaya çalıstık.
