Özet:
ESKİ TÜRK DİLİ ÜZERİNE JAPON ARAŞTIRMALARI Hazırlayan Manami Koyano Mayıs, 2014 Eski Türk dili üzerindeki çalışmalar Uzakdoğu ülkelerinde de yoğun bir şekilde sürdürülmektedir. Japonya'da Eski Türk dili çalışmaları Doğu bilimin bir parçası olarak 19. yy’ın sonunda ortaya çıkmıştır. Bu çalışma 8. yy’dan beri devam eden Çin tarihi kaynağı araştırması ve Budist metni çalışmalarıyla birleşerek hızla gelişmiştir. Günümüzde Eski Türk yazıtları araştırması, Eski Uygurca ve Soğdca Budist metin incelemeleri ve Eski Türk tarihi alanlarında Japon araştırmacıların eserleri iz bırakmıştır. Tezimde bu araştırmacılar arasından hem Doğu bilimci hem de Eski Çin Soğd tarihçisi olan Kiyohiro Iwami’nin “Aşina Bilge Tegin’in Mezar Taşı Kaydı”nın Tercümesi ve Açıklamaları adlı bir metin incelemesi; yine hem Doğu bilimci hem de Orta Asya ve Eski Türk tarihçisi olan Masao Mori’nin Eski Türk Tarih Araştırmaları kitabından içindekiler ve önsöz bölümleri Japoncadan Türkçeye tercüme edilmiştir. Bilimsel çalışmaları doğru bir şekilde tercüme etmek için, Jiu Tangshu (Eski Tang Kitabı) ve A Dictionary of Official Titles in Imperial China gibi kaynaklarından yararlanılmıştır. Eski Çince olarak ifade edilen Eski Türklerin kişi adlarının okunuşu için Takashi Osawa’nın Eski Türk Yazıtları hakkında yazılan tezlerine başvurulmuştur. Bu şekilde yapılan tercüme çalışması, Türkiye’nin Eski Türk Dili dünyasına Japon araştırmalarının bugünkü halini tanıtmaya amaçlanan bir malzeme olmuştur.
