Abstract:
Aralık 2002'de dünyanın önde gelen müzelerinin İngiltere önderliğinde düzenledikleri "Evrensel Müze Bildirgesi" bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Söz konusu bildirge farklı bakış açılarıyla ele alınırken bildirgenin özellikle kültürel hakları ihlal edip etmediği sorusu üzerinde duruldu. "Evrensel Müze Bildirgesi" yayımlandığından beri genelde iki yaklaşım çerçevesinde ele alınmaktadır. İlki, evrensel mirasın/dünya kültür mirasının korunması adına evrenselci (kültür mirasının bütün insanlara ait olduğu ) görüşüdür. İkincisi ise Milliyetçi (kültür mirasının bir millete ait olduğu) görüşüdür. Evrensel Müze Bildirgesi bu iki görüş çerçevesinde tartışılırken temelde yatan problemler gözden kaçmaktadır. Nitekim daha baştan, çare adına bulunan formüllerin adlandırılışında, kullanılan kavramlarda büyük bir paradoks yatmaktadır. Bunların yanında daha da önemlisi, "Evrensel Müze Bildirgesi"nde dile getirilenlerin "İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi"yle ve "Yerli Halkların Hakları"yla uygunluğu çerçevesinde kültürel hakları ihlal eden bir tablo çizmektedir. Bildirgenin adlandırılışında tercih edilen kavram ve yöntemler, yayımlandığı dönem ve bildirgeyi düzenleyenlerin belli bir kesimden oluşu da bu tezi destekler niteliktedir.
