Abstract:
Çocukluk müzelerinin ortak amacı, toplumsal tarihin çok az üzerinde durulmuş konularından biri olan çocukluk tarihini bir yandan çocuklar tarafından ve çocuklar için yapılmış nesneler aracılığıyla araştırmak ve saptamak, diğer yandan da, çocukların geçmişteki yaşamlarının bütün yönlerini yansıtan nesnelerin bir koleksiyonunu sergilemektir. Bu müzeler yalnızca çocuklara yönelik olmayan, ancak toplumsal tarihin çeşitli yönlerini çocuklar açısından ele alan yerlerdir. Böylece çocukların ilgisi ve öğrenme biçimleri ile ilişkili olduğu kadar, ileri yaştakiler için de çocukluğun toplumsal tarihi üzerinde düşünme, öğrenme, hatırlama ve tartışma olanakları yaratması açısından önemli kültür merkezleridir. Dünya çapında çok sayıda çocukluk müzesi var olmakla birlikte, ülkemizde henüz bir örneği bulunmamaktadır. Bu tezin amacı, çağdaş müzecilik modeli çerçevesinde ülkemizde kurulabilecek bir Çocukluk Müzesi'ne kaynak teşkil edebilecek konulara ışık tutmak, bu bağlamda, insanı biçimlendiren ortam ve bu ortamda büyüyen çocuğun sosyal ve kültürel bir varlık olarak gelişiminden yola çıkarak, yüzyıllık bir sürecin yani dört beş neslin çocuğa bakış açısını, yine çocukluğa ait gündelik hayat eşyaları, oyunlar, oyuncaklar, giysiler vb. vasıtasıyla ortaya çıkartmaktır. Tezde tarihsel, toplumsal ve kültürel süreçler içerisinde, gelişimsel özelliklerine göre "çocuk" ve "çocukluk" kavramları incelendikten sonra, dünyadaki "çocukluk müzeleri" üzerinde durulmuş, sonra da kurulabilecek bir çocukluk müzesi ile ilgili görüş ve öneriler sunulmuştur. Sonuçta ortaya çıkan tez Giriş, Çocuk ve Çocukluk, Çocukluk Müzesi Kavramı, Çocukluk Müzeleri'ne Dünya'dan Örnekler, Çağdaş Müzecilik Modeli Kapsamında Planlanan Türkiye İçin Çocukluk Müzesi Önermesi ve Sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. nBu tez kapsamı doğrultusunda yapılan araştırılmalarda, kurulacak bir Çocukluk Müzesi' nin işlev, ilke ve amaçlarını, yönetim yapısını ve eğitsel etkinliklerini çağdaş müzecilik normları doğrultusunda çok yönlü bir kültür merkezi şeklinde planlamak, müze ziyaretçisine, çocuk ve çocuk kültürüne ait objeleri sunarken öğrenme, hatırlama ve araştırma ortamları yaratmak gerekliliği sonucuna varılmıştır.
