Özet:
Bu çalışmada, avangardın tarihsel geçmişi göz önünde bulundurularak, 1950'lerden günümüze sanatta avangard olgusu ele alınmıştır. 1950 sonrası sanatında avangard olgusunu etkileyen faktörler ve avangardın geçirdiği dönüşüm ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.Bu konunun ele alınmasındaki amaç, avangard olgusunun günümüzde nasıl okunması gerektiğini ortaya çıkarmak ve gerek günümüz sanatını anlamak gerekse de günümüz sanatı için avangardın taşıdığı potansiyeli araştırmaktır.Tezin içeriğinde, özellikle 20. yüzyılın başında Avrupa'daki tarihsel avangard anlayışlarla, 1950'lerde A.B.D.'de yeniden biçimlendirilen avangard oluşumların birbirinden ayrıldıkları noktalar saptanmış, II. Dünya Savaşı sonrasında A.B.D.'de oluşturulan avangard modelin nasıl biçimlendiği detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Peter Bürger'in "Avangard Kuramı" ve Hal Foster'ın "Gerçeğin Geri Dönüşü" çalışmaları çıkış noktası alınarak, avangard kavramı üzerindeki tartışma ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.1950 sonrası avangard olgusunda yaşanan değişimin nedenlerine değinilerek, kültür endüstrisi için avangardın rolünün neden önemli olduğu anlatılmış, popüler kültür, kiç ve avangard arasındaki ilişkiler vurgulanmıştır. Modernizmde yaşanan kırılmayla birlikte ortaya çıkan avangard ve neo avangard ayrımı, bu konuda düşünen teorisyenlerin fikirleriyle beraber açıklanmıştır.1980 sonrası dünyada yaşanan ekonomik, siyasi ve kültürel değişimler çerçevesinde ortaya çıkan tartışmalar bir kere daha avangardı geri getirmiş, modernizme getirilen eleştiriler, avangardı da etkilemiştir. 1980 sonrası sermayenin büyümesiyle ortaya çıkan özel şirketlerin avangardın seyrini nasıl değiştirdiği ve sermayenin uluslararası hale gelmesiyle sayıları giderek artan müze ve bienallerle avangardın ilişkisi açıklanmıştır. Küreselleşme ve Yeni Dünya Düzeni'nin avangard üzerindeki etkisine değinilmiş, küreselleşmenin getirdiği kimlik politikalarının sanatçılara yansımaları gösterilmeye çalışılmıştır. Küresel ağ toplumunun ve teknolojinin getirdiği yeniliklerin, avangard arayışlar için oluşturduğu alternatifler üzerinde durulmuş, son bölümde ise karşı stratejiler ve direnç alanları yaratan örnekler üzerinden günümüzde avangardı nasıl yorumlamamız gerektiği ve avangardın günümüz sanatı için önemi vurgulanmıştır.
