Özet:
Sermaye piyasası araçlarının pazarlanması ve sermaye piyasası faaliyetlerinin yerine getirilmesi, uzmanlık, tecrübe ve başlı basma bir organizasyon gerektiren bir işlemdir. Bu bakımdan sermaye piyasası araçlarının satıcıları ile nihai alıcıları olan yatırımcılar arasında yardımcı kurumlara ihtiyaç vardır. Yatırımcıların korunması için de bu tür kurumlann bulunmaları kaçınılmazdır. Kanun bu amaçlarla yardımcı kuruluşlar olan sermaye piyasası kurumlarını düzenlemiştir. Bu yardımcı kurumlardan bir tanesi de aracı kurumlardrr. Aracı kurumlar, sermaye piyasası araçlarını aracılık amacıyla, kendi nam ve hesabına veya başkası nam ve hesabma yahut kendi namına başkası hesabma alım satımı yapan anonim ortaklıklardır. Mevduat toplama, kredi açma ve sair banka muameleleri işlemleri yapması yasak olan aracı kurumlar faaliyette bulunabilmek için, öngörülmüş genel ve özel şartlan yerine getirerek Kurul' dan "Faaliyet İzni ve Yetki Belgesi" almak ve borsada işlem yapabilmek için de "Borsa Üyelik Belgesi" almak zorundadır. Kurul aynı zamanda "Kuruluş İzni" vermeye de yetkilidir. Sermaye Piyasası Kurulu, sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunan bankaların faaliyetlerini de 02.01.1997 tarihinden itibaren mevcut aracı kurumlardan mevzuat çerçevesinde birini satın almak veya mevcut yetki belgelerini bir aracı kurum kurarak bu aracı kuruma devretmek suretiyle yürütmelerine 15.08.1996 tarihli toplantısında karar vermiştir. Böylece hisse senedi işlemleri de sadece aracı kurumlar tarafından yapılmaya başlamıştır. Aracı kurumlar, aracılık yaptıkları menkul kıymetlerin teslimi ve bedellerinin ödenmesi de dahil olmak üzere borsada yaptıkları işlemlerin tümünden sorumludur. Bu işlemlerden dolayı borsaya verecekleri her türlü zararın tazminiyle de sorumludurlar. Bu nedenle Sermaye Piyasası Kurulu' nca hazırlanan "Aracı Kurumlann Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar Tebliği" ile, aracı kurumlann üstlendikleri riskleri karşılayabilecek oranda, özsermaye bulundurmalan ilkesi kabul edilmiştir.
