Bölgesel ve küresel gelir eşitsizliği analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı 1980-2009 döneminde 107 ülke temel alınarak yapılan küresel ve bölgesel gelir eşitsizliği analizi ile küreselleşme sürecinde bölgesel ve küresel gelir dağılımı eşitsizliğinin artmakta olduğunu belirleyebilmektir.Bu amaçla çalışmada Herfindahl, varyasyon Katsayısı, Theil ve Gini endeksi olmak üzere dört ayrı eşitsizlik endeksi kullanılmıştır. Bölgesel analiz amacıyla ülkeler Asya, Avrupa, Orta Doğu, Amerika ve Afrika olmak üzere beş ayrı bölgeye ayrılmış ve her bir bölge için ayrı ayrı gelir eşitsizliği endeksleri hesaplanarak bu bölgelerin 1980-2009 döneminde gelir dağılımında izledikleri trend belirlenmiştir. Daha sonra ise bölgelerden bağımsız olmak üzere, aynı eşitsizlik endeksleriyle aynı zaman periyotu esas alınarak küresel gelir eşitsizliğinin izlediği eğilim belirlenmiştir.Elde edilen sonuçlar 1980-2009 döneminde küresel gelir eşitsizliğinin azaldığına işaret etmektedir. Bölgesel analizde ise Amerika, Avrupa bölgesinde tüm endekslerde ve Asya bölgesinde ise Herfindahl endeksi hariç tüm endekslerde son yıllarda eşitsizlik azalma eğilimindedir. Fakat Afrika bölgesinde Theil endeksi 1992-2007 döneminde hafif bir artış eğilimi sergilemiş ve Gini endeksi 1991 yılından itibaren belirgin bir biçimde artmıştır. Orta Doğu bölgesinde ise Theil, Gini ve varyasyon katsayısı endekslerinde 1988-2009 döneminde hafif bir artış eğilimi gözlemlenmesi bölgesel analizde endekslerdeki düşüş trendinin küresel eşitsizlik analizindeki kadar belirgin olmadığını göstermektedir. Özellikle Afrika ve Orta Doğu Bölgesinde bazı endekslerde gözlemlenen farklı trendler gözleri bu bölgelere çevirmektedir.Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, Gelir Eşitsizliği, Herfindahl, varyasyon katsayısı, Theil ve Gini Endeksi. Bu çalışmanın amacı 1980-2009 döneminde 107 ülke temel alınarak yapılan küresel ve bölgesel gelir eşitsizliği analizi ile küreselleşme sürecinde bölgesel ve küresel gelir dağılımı eşitsizliğinin artmakta olduğunu belirleyebilmektir.Bu amaçla çalışmada Herfindahl, varyasyon Katsayısı, Theil ve Gini endeksi olmak üzere dört ayrı eşitsizlik endeksi kullanılmıştır. Bölgesel analiz amacıyla ülkeler Asya, Avrupa, Orta Doğu, Amerika ve Afrika olmak üzere beş ayrı bölgeye ayrılmış ve her bir bölge için ayrı ayrı gelir eşitsizliği endeksleri hesaplanarak bu bölgelerin 1980-2009 döneminde gelir dağılımında izledikleri trend belirlenmiştir. Daha sonra ise bölgelerden bağımsız olmak üzere, aynı eşitsizlik endeksleriyle aynı zaman periyodu esas alınarak küresel gelir eşitsizliğinin izlediği eğilim belirlenmiştir.Elde edilen sonuçlar 1980-2009 döneminde küresel gelir eşitsizliğinin azaldığına işaret etmektedir. Bölgesel analizde ise Amerika, Avrupa bölgesinde tüm endekslerde ve Asya bölgesinde ise Herfindahl endeksi hariç tüm endekslerde son yıllarda eşitsizlik azalma eğilimindedir. Fakat Afrika bölgesinde Theil endeksi 1992-2007 döneminde hafif bir artış eğilimi sergilemiş ve Gini endeksi 1991 yılından itibaren belirgin bir biçimde artmıştır. Orta Doğu bölgesinde ise Theil, Gini ve varyasyon katsayısı endekslerinde 1988-2009 döneminde hafif bir artış eğilimi gözlemlenmesi bölgesel analizde endekslerdeki düşüş trendinin küresel eşitsizlik analizindeki kadar belirgin olmadığını göstermektedir. Özellikle Afrika ve Orta Doğu Bölgesinde bazı endekslerde gözlemlenen farklı trendler gözleri bu bölgelere çevirmektedir.Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, Gelir Eşitsizliği, Herfindahl, varyasyon katsayısı, Theil ve Gini Endeksi