Özet:
Kredi riski, herhangi bir işlemde, taraflardan birinin işlemin diğer tarafına olan yükümlülüklerini yerine getirememe olasılığıdır. Kredi riski yönetimi, 1990'lardan itibaren oldukça önemli bir hale gelmiş ve çok sayıda araştırmanın konusu olmuştur. Riske maruz kredi tutarlarının artması, Basel Bankacılık Denetleme Komitesi'nin, bankalara, sermayelerini içsel olarak düzenlemeleri konusunda yaptığı öneriler ve kredi türevlerinin fiyatlandınlma ihtiyacı, kredi riskinin oldukça ilgi çeken bir konu haline gelmesini sağlamıştır. Kredi riski başlıca iki gruba ayrılır. Bunlar; kredi faiz marjı (spread) riski ve kredi ödeyememe (default) riskidir. Ödeyememe riski, bir firmanın borçlarını karşılayabilme yeteneği üzerindeki belirsizliktir. Bu çalışmanın konusu, Türkiye'de ödeyememe riskini belirleyen faktörlerin ortaya çıkartılmasıdır. Bu amaçla, İMKB kotandaki finans-dışı sektörlerde yer alan firmaların 1994-2002 yıllan arasındaki yıllık bilanço ve gelir tablolarından elde edilen bir veritabanı kullanılarak, faktör analizi, panel veri lineer regresyon ve panel veri probit yöntemleriyle ampirik ödeyememe riski skorlama modelleri elde edilmiştir. Ardından, elde edilen bu skorlama modellerinin 1998-2003 yılları arasındaki tahmin doğruluk performansları, Z- Skor ve O-Skor modelleriyle karşılaştınlmıştır. Ayrıca, ödeyememe riski açısından önemli görülen bazı finansal rasyolarm tahmin doğruluk performansları da bu karşılaştırmaya dahil edilmiştir. Karşılaştırma sonuçlarına göre, en iyi performansı, 1. tip hatası %14.29, 2. tip hatası %16.49 ve toplam hatası %15.39 olan Z-Skor modeli göstermiştir. Ardından %15.48'lik toplam hata ile Skor2, %15.97'lik toplam hata ile Skor3 ve %17.13'lük toplam hata ile Skorl modeli gelmiştir. R30 (Toplam Finansal Borçlar / Toplam Varlıklar) rasyosunun doğruluk derecesi, O-Skor da dahil olmak üzere toplam 6 modeli geride bırakarak altıncı sırada yer almıştır. O-Skor modeli ise, R17 (Toplam Borçlar / Toplam Varlıklar) ve R18 (Kısa Vadeli Borçlar / Dönen Varlıklar) rasyolanmn gerisinde kalarak onuncu sırayı alabilmiştir.
