Abstract:
İşsizlik ve işgücü maliyetleri, gelişmekte olan ülkelerin en temel problemidir. Yüksek işgücü maliyetleri, istihdam yaratma sürecinde engel olabilmektedir. Türkiye'de işgücü maliyetleri Avrupa Birliği (AB) ülkelerine göre yüksek ve işgücü düzenlemeleri katıdır. İşgücü maliyetleri içerisinde kıdem tazminatı yükü ön plana çıkmaktadır. Türkiye'de kıdem tazminatına, doğal işlevi yanında işsizlik sigortası işlevi de verilmiştir. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD-Organisation for Economic Co-operation and Development) üyesi bazı ülkelerde de işsizlik sigortasının yanında kıdem tazminatı varlığını sürdürmektedir. Ancak, bu ülkelerdeki kıdem tazminatları işletmeler için ağır bir yük getirmemekte, daha makul düzeylerde kalmaktadır. Bu çalışmanın amacı kıdem tazminatını ve kıdem tazminatı yükü artışını inceleyerek, Türkiye ile AB ülkelerindeki kıdem tazminatı karşılaştırmasını yapmak, Türkiye'deki kıdem tazminatı yükünün boyutlarını ortaya çıkartmaktır. Son bölümde 1980-2010 yıllarına ilişkin veriler kullanılarak Türkiye emek ekonomisinde kıdem tazminatı yükü düzeyinin analiz edilmesi ve işsizlik üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi yapılmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda 1980-2010 dönemi için kıdem tazminatı ve işsizlik verileri kullanılarak bir değerlendirme yapılmıştır. Bu amaçla birim kök ve Johansen eştümleşme testleri kullanılmıştır. Artan işgücü maliyetleri, işletmeleri maliyet avantajı yönünden zayıflatarak özellikle ihracata dönük üretim yapan firmaların uluslararası rekabet gücünü olumsuz etkilemektedir. Türkiye gibi rekabet gücü zayıf ülkeler, gelişmiş ülkelerle aralarındaki farkı kapatabilmek için başta işgücü maliyetleri olmak üzere mevcut durumlarını belli standartlara uygun hale getirmeye çalışmalıdırlar.
