Özet:
Stern Stewart Company tarafından geliştirilen EVA performans ölçüsü, değer anlayışının yerleşmesi ile birlikte geleneksel muhasebe ve geleneksel muhasebe ölçülerine alternatif olarak geliştirilmiştir. Özellikle 1990'lardan sonra sayıları hızla artan modern değer tabanlı ekonomik performans ölçüleri içinde en geniş kabul gören, gerek akademik gerek uygulama tarafında en çok tartışılan ve en çok kullanılan performans ölçüsüdür. EVA, performansların hem ileriye dönük hem geriye dönük değerlendirmesinde iyi bir göstergedir. EVA, genel olarak, bir dönem içinde işletmenin sahip olduğu kaynakları kullanarak yarattığı değeri hesaplamayı amaçlar. Belirli bir döneme ait EVA'nın tek başına ele alındığında firmanın hissedarlarının ve yöneticilerinin gelecek yıllarda pozitif ekonomik katma değer yaratılmasına yönelik beklentilerini yansıtmaktan uzak kaldığı görülmektedir. Değer maksimizasyonu boyutunda, firmanın piyasa değerinin esas belirleyicisi gelecekte yaratılması beklenen EVA'ların net bugünkü değeridir. Bu durumu yansıtan ölçüt ise pazar katma değeri (MVA)'dir. MVA, Stern Stewart Company tarafından geliştirilmiş uzun vadeli bir performans ölçüsüdür. Amaç, işletmenin belli bir miktar sermayeyle ne miktarda değer yarattığını belirlemektir. EVA belirli bir yıl içindeki performans ölçüsüyken MVA gelecek yılların birikimli bir ölçüsüdür.Araştırmanın amacı, İMKB 100 işletmelerinin beş yıllık (2005?2009) EVA ve MVA değerlerinin hesaplanarak aralarında ilişki olup olmadığının, ilişki var ise ne derece olduğunun belirlenmesidir. İMKB 100 işletmelerinden 69 işletme araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler (mali tablolar vs.), başta İMKB olmak üzere çeşitli internet sitelerinden elde edilmiştir. Toplanan verilerle 69 işletmenin EVA ve MVA değerleri hesaplanmış ve bu değerler bilgisayar ortamında SPSS 16.0 (Statistical Package for Social Sciences) paket programıyla değerlendirilmiştir. İlişki korelasyon analiziyle incelenmiştir. Analiz sonucunda EVA ve MVA arasında orta derecede bir ilişki bulunmuştur. Türkiye için ilişkinin varlığını görebilmemiz açısından bu çalışma önemlidir.
