Özet:
Bu araştırmanın amacı, rekabet stratejileri ve stratejik analizin kapsamlılığının firma performansı üzerindeki etkilerinin, İstanbul Sanayi Odası (İSO) verileri ile anket yönetiminin birleştirilerek kullanılması ile araştırılmasıdır. Araştırmanın örneklemini farklı sektörlerden önde gelen 200 Türk Sanayi firması oluşturmaktadır. İşletme düzeyindeki rekabet stratejileri, Porter'in temel rekabet stratejileri tipolojisinin geliştirilmiş bir haliyle, 'saf' ve 'melez' stratejiler olarak ele alınmıştır. Stratejik analizin kapsamlılığının etkileri ise halihazırda var olan bir ölçeğin geliştirilip alt boyutlarının belirlenmesi ile değerlendirilmiştir. Bağımlı değişken olan firma performansının, araştırmanın çok sektörlü tasarımı gereği, sektörlere göre değişiklik gösterip göstermediği ise firma büyüklüğü, sektörün dinamizmi, rekabetin yoğunluğu değişkenleri ile kontrol edilmiştir. Hipotezler önceki çalışmalar ve kavramsal kestirimler doğrultusunda oluşturulmuştur. Sonuçlar firma performansının stratejik belirleyicileri bakımından derinlemesine bir bakış sağlamıştır. Rekabet stratejileri ile ilişkin bulgular, melez strateji bileşimlerinin, genel olarak, saf stratejilere, arada sıkışmış stratejilere ve belirli bir stratejinin olmadığı durumlara göre açıkça tercih edilebilir olduğunu göstermektedir. Bununla beraber, tek başına pazarlama farklılaştırması stratejisi de, melez stratejilerle birlikte, firma performansında anlamlı fark yaratmaktadır. Ayrıca, strateji bileşiminin, en azından bir bileşeninin, pazarlama farklılaştırması ya da yenileştirme (inovasyon) farklılaştırması olması durumunda, daha fazla sayıda temel strateji bileşeninden oluşan işletme stratejinin daha yüksek firma performansı sağladığı bulunmuştur. Stratejik analizin kapsamlılığı değişkenini oluşturan dokuz alt boyuttan rakiplere ilişkin bilginin kapsamlı biçimde değerlendirilmesi firma performansını arttırmaktadır. Yani, rakip odaklılık, sanayi firmaları kapsamında, performansa anlamlı şekilde katkıda bulunmaktadır.
