Perakende sektöründe çalışanların iş tatmininin incelenmesi ve bir uygulama

Abstract

Bu çalışma iş dünyasında önemli bir konu olan iş tatmini konusunu, iş tatminine etki eden faktörler kapsamında perakende tekstil sektörü çalışanları üzerinde incelemeyi amaçlamıştır. Buna göre çalışmanın ilk bölümünde perakende sektörü hakkında bilgi verilmiş, ikinci bölümünde ise iş tatmini ile ilgili motivasyon teorileri, iş tatminine etki eden faktörler, iş tatmininin sonuçları ve bununla birlikte iş tatminini artırma yolları detaylı olarak incelenmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümü de uygulama kısmından oluşmaktadır. Uygulama perakende mağazacılık sektöründe faaliyet gösteren, on bir tane farklı markanın lisansörlüğünü yapan, sektöründe lider bir şirkette uygulanmıştır.Anket uygulaması mağaza ve merkez ofis olarak iki ayrı etapta yapılmıştır. Anketler toplam 131 kişiye gönderilmiş olup, 126 kişiden geri dönüş alınmıştır. Bu çalışmada istatistiksel analizler SPSS 10.0 paket programı ile yapılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel metotların (ortalama, standart sapma) yanı sıra çoklu gruplar arası karşılaştırmalarda tek yönlü varyans analizi, ikili grupların karşılaştırmasında bağımsız t testi kullanılmıştır. Sonuç olarak, yapılan araştırmada elde edilen veriler ışığında, lokasyona(merkez çalışanı- mağaza çalışanı) ve pozisyona göre çalışanların iş tatminleri arasında farklılıklar olduğu görülmektedir. Lokasyonu yani merkez ve mağaza çalışanlarının tatmin düzeylerini incelediğimizde, iş tatmin unsurlarından sosyal olanaklar ve yönetici ile ilişkiler bakımından farklılıklar olduğu ortaya çıkmıştır. Mağaza çalışanlarının sosyal olanaklar ve yönetici ile ilişkiler bakımından merkez ofis çalışanlarına göre memnuniyetlerinin daha yüksek olması nedeniyle, mağaza çalışanlarının genel tatmin düzeylerinin merkez çalışanlarına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Aynı paralelde çalışanların pozisyonlarına göre tatmin düzeylerini incelediğimizde ise, ücret, sosyal olanaklar, yönetici ile ilişkiler, inisiyatif, işin kendisi, terfi ve takdir edilme bakımından farklılıklar olduğu görülmüştür. Pozisyona göre toplam tatmin incelendiğinde, mağazada çalışan müdür ve müdür yardımcılarının toplam iş tatminlerinin en yüksek, merkezde çalışan uzman ve uzman yardımcılarının toplam iş tatminlerinin ise en düşük seviyede olduğu ortaya çıkmıştır.