Özet:
Bu çalısma, 104E069 no'lu ?Anaerobik Atıksu Arıtma Proses Sisteminin Modellenmesi veEtkin Kontrol Algoritmalarının Gelistirilmesi? baslıklı TÜBTAK Arastırma Projesikapsamında gerçeklestirilmistir.Anaerobik (havasız) atıksu arıtımı bazı avantajları nedeniyle son yıllarda önem kazanmıs veüzerinde çok sayıda arastırma yapılmıstır. Anaerobik arıtma sistemleri özellikle orta veyüksek kirlilik konsantrasyonlarına sahip atıksuların arıtılmasında, aerobik (havalı) sistemlerenazaran daha ekonomik olması, az arıtma çamuru vermesi ve bütün bunlardan daha önemlisi,biyoenerji olarak adlandırılan metan gazı üretmesi bakımlarından oldukça önemli bir süreççesididir. Ancak, dogrusal olmayan davranıs gösteren sürecin dinamiklerinden dolayıanaerobik arıtma sistemlerinin modellenmesi ve etkin kontrolünde bazı zorluklarlakarsılasılmaktadır. Sistemin optimum kontrolünü saglamanın temeli, atıksu arıtma sürecinindinamik davranıslarının en iyi biçimde matematiksel olarak ifade edilmesine ve tesisinkurulması için gerekli ekipmanın dogru seçilmesine baglıdır.Bu tezde, daha önceki çalısmalar ısıgında pilot ölçekli bir havasız arıtma tesisinin kurulması,otomasyonu, sürecin matematiksel modellenmesi ve dogrusal olmayan proses denklemlerinindiferansiyel dömüsüm yöntemiyle çözülmesi üzerinde yapılan çalısmalar sunulmustur.Anahtar Kelimeler: Anaerobik arıtma, Otomasyon sistemleri, Matematiksel modelleme,Dogrusal olmayan denklemler
