Özet:
Küresel grafitli dökme demirlerin günümüzde çok önemli bir malzeme grubunu teşkil ettiği herkesçe kabul edilmektedir. Küresel grafitli dökme demirlere bu ayrıcalığı sağlayan mekanik özellikleri korozyon direncidir, bilhassa östemperleme ısıl işlemi ile mekanik özelliklerde bir artış sağlanmaktadır. Mekanik özelliklerini, matris yapısı yanında etkileyen en önemli etken yapıda küresel formda bulunan grafitlerin, küreselleşme yüzdesi, hacimsel miktar' ve boyutudur. Bunlara döküm işlemleri ve aşılama ile en optimum değerlere ulaşılması amaçlanmaktadır. Kaliteli bir üretim için mikroyapıdaki matris ve küresel grafit durumunun incelenmesi zorunludur. Bu inceleme ülkemizde genellikle metalografik yöntemle ve görüntü analiz sistemi ile yapılabilmektedir. Bu durum uygun olması ile birlikte zaman alması ve bölgesel inceleme yapma sağladığından daha hızlı ve kolay muayene yöntemleri araştırılmış olup bu konuda ultrasonik hız ölçme tekniği ile küresel grafitli dökme demirlerin matris yapısı, küreselleşme yüzdeleri ile küresel grafit miktarı bulunabilmektedir. Bu çalışmada DDK 40 (ferritik) ve DDK 60 (perlitik) rumuzlu ferritik ve perlitik matrisli küresel grafitli dökme demirlerde döküldükleri konumda görüntü analiz sistemi yardımı ile (Buehler-Omnimet Advantage), ferrit-perlit miktarları, grafit miktarı, grafit boyutu, küre sayısı ve küreselleşme yüzdeleri ölçülmüştür. Çekme testi ve sertlik ölçümleri ile çekme mukavemeti, uzama yüzdesi ve sertlik değerleri belirlenmiştir. Daha sonra aynı numuneler üzerinde ultrasonik hız ölçümleri yapılarak ultrasonik hız ölçümleri ile matris yapısındaki değişimi, küreselleşme, küre sayısı, perlit miktarı, grafit boyutu arasındaki bağlantıyı veren diyagramlar elde edilmiştir
