Özet:
Bir prosesin matematiksel bir modeli sonuçların önceden tahmini için gerekli bir araçtır. Bu çalışmadaki matematiksel model haddeleme kuvveti ile ilgilidir. Haddeleme kuvveti sıcak haddeleme sırasında çoğu ölçülemeyen birçok faktöre bağlı olarak elde edilir. Proses sonunda çelik sacların istenilen kalınlığına getirebilmek için gerekli olan haddeleme yükünün ve hadde sıçramasının tam olarak tahmin edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, sıcak haddeleme prosesine genel bir yaklaşım sağlamak amacıyla üç değişik kuvvet hesaplama yöntemi incelenmiş ve haddeleme kuvvetinin ve hadde sıçramasının önceden tahmini için deneysel bir modelleme dizaynı amaçlanmıştır. Sistem tanılama, dinamik bir sistemden alman veriler yardımıyla matematiksel model oluşturma problemiyle uğraşır ve proses modellemeye deneysel bir yaklaşımdır. Model katsayılarını belirlemek için matlab bilgisayar programının model kestirimci kontrol bölümündeki çok değişkenli en küçük kareler regresyonu yöntemi kullanılmıştır. Sistem tanılamadaki ana kriterimiz gözlemlenen veriler ile hesaplanan değerler arasındaki farkları toplamının en aza indirgenmesidir. Yapılan simülasyon çalışmaları sonucunda haddeleme kuvveti ve hadde sıçraması için deneysel modelin kullanılabileceğini göstermiştir. Bu teknik diğer sıcak hadde tezgahlarına kolayca uyarlanabilecektir.